(GLO)- Mặc dù Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực thi hành từ ngày 1-5 vừa qua, lại đang trong Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá và Ngày Thế giới không thuốc lá, nhưng công tác tuyên truyền, phổ biến và thực thi các quy định của luật lại bộc lộ những điểm thiếu sót.
Tuyên truyền còn chiếu lệ
Ngày 2-4-2013, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ký Công văn số 1766/BYT-KCB đề nghị các địa phương phối hợp triển khai các hoạt động tuyên truyền, phổ biến và thực thi nghiêm các quy định của Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá cũng như các hoạt động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá. Nhằm cụ thể hóa hoạt động này, ngày 16-4-2013, UBND tỉnh đã có Công văn số 1108/UBND-VHXH chỉ đạo thủ trưởng các sở, ban ngành, đoàn thể của tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố chủ động triển khai các nội dung thực hiện các quy định của Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá, tập trung vào việc thực hiện môi trường không thuốc lá, đưa nội dung phòng-chống tác hại của thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hàng năm; đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị…
| Người dân vẫn vô tư hút thuốc lá tại Bến xe Đức Long Gia Lai. Ảnh: Lê Ngọc |
Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên, việc tuyên truyền, phổ biến và thực thi các quy định của luật tại hầu hết các cơ quan, đơn vị và địa phương trên địa bàn tỉnh còn rất hạn chế. Ngày 17-5-2013, Sở Y tế mới có Công văn số 313/SYT-NVY gửi các đơn vị trực thuộc về nội dung “Triển khai Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá và hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia không hút thuốc lá”. Tìm hiểu việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến về tác hại của thuốc lá đến sức khỏe, kinh tế và môi trường tại Trung tâm Truyền thông Giáo dục Sức khỏe tỉnh, chúng tôi được cán bộ phụ trách chuyên môn của Trung tâm cho biết, công tác này hàng năm vẫn được tổ chức tuyên truyền trên tờ tin “Sức khỏe Gia Lai”, khi có dự án nâng cao năng lực cho cán bộ y tế thì sẽ đẩy mạnh việc tuyên truyền về nội dung này. Cũng theo tìm hiểu của phóng viên, trong Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá năm 2013, Trung tâm cũng chưa phối hợp với các đơn vị liên quan để tổ chức công tác truyền thông về tác hại của thuốc lá. Dạo một vòng trên địa bàn TP. Pleiku trong ngày 28-5, chúng tôi nhận thấy, tại hầu hết các cổng ra vào các cơ quan, đơn vị và trên các trục đường chính của thành phố hầu như vắng bóng các băng rôn, khẩu hiệu về nội dung này.
Quan trọng là người đứng đầu
Công tác tuyên truyền chưa phát huy hiệu quả, ý thức của người dân lại chưa cao, trong khi việc xử phạt hành chính những trường hợp vi phạm còn gặp nhiều khó khăn do nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế do Bộ Y tế trình Chính phủ vẫn đang được Chính phủ xem xét, thông qua. Theo ông Trần Quang Khâm-Chánh Thanh tra Sở Y tế, công tác phổ biến và thực thi hiệu quả Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá đang rất cần sự chung tay của cộng đồng, đặc biệt là thủ trưởng đơn vị. Ông Khâm phân tích: Một trong những nội dung quan trọng của luật là quy định về các địa điểm cấm hút thuốc lá, bao gồm: các địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn, các địa điểm cấm hút thuốc lá trong nhà nhưng được phép có nơi dành riêng cho người hút thuốc lá; quyền và trách nhiệm của người đứng đầu, người quản lý các điểm hút thuốc lá; trong đó người lãnh đạo, quản lý đơn vị có vai trò cực kỳ quan trọng giúp cho luật từ phạm vi rộng, trừu tượng thành cụ thể trong phạm vi cơ quan, đơn vị của họ. Nếu những người đứng đầu thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ được ghi cụ thể trong Điều 6 và Điều 14 của luật thì sẽ tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ, tích cực trong việc thực thi luật ở các cơ quan, đơn vị mình phụ trách.
Đồng nhất quan điểm này, trả lời phỏng vấn Đài Truyền hình Việt Nam xung quanh việc phổ biến và thực thi Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá (chương trình thời sự ngày 10-5-2013), ông Nguyễn Huy Quang-Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cũng cho rằng: Cùng với việc tạo dư luận, sự đồng thuận của người dân trong việc nhắc nhở và thúc đẩy trong việc thực thi thì phải tập trung vào trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, người đứng đầu các địa điểm công cộng cấm hút thuốc lá để tổ chức nghiêm các quy định này; xử phạt hành chính là những việc làm cuối cùng…
Thái Bình-Lê Ngọc