Sau nhiều lần lấy ý kiến rộng rãi, chiều 27-12 Bộ GD&ĐT chính thức công bố chương trình giáo dục phổ thông mới.
Thông tin từ ông Vũ Đình Chuẩn, Vụ trưởng Vụ giáo dục Trung học cho hay, Chương trình các môn học ở chương trình phổ thông mới sẽ có nhiều thay đổi so với chương trình hiện hành. Trong đó, có một hoạt động giáo dục bắt buộc xuyên suốt tất cả các cấp học là Hoạt động trải nghiệm. Chương trình giáo dục phổ thông mới cũng được chia làm hai giai đoạn: giai đoạn giáo dục cơ bản (từ lớp 1 đến lớp 9) và giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp (từ lớp 10 đến lớp 12).
Chương trình có 2 giai đoạn cơ bản
Nội dung giáo dục tiểu học gồm 11 môn học bắt buộc gồm: Tiếng Việt, Toán, Đạo đức, Ngoại ngữ 1, (ở lớp 3,4,5), Tự nhiên và Xã hội (lớp 1,2,3), Lịch sử và Địa lý (lớp 4,5): Giáo dục thể chất, Nghệ Thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật): Hoạt động trải nghiệm và 2 môn tự chọn (tiếng dân tộc thiểu số, Ngoại ngữ 1).
Bậc học này xuất hiện môn học mới là tin học và công nghệ.
Ở cấp THCS, các môn học bắt buộc: ngữ văn, toán, ngoại ngữ 1, giáo dục công dân, khoa học tự nhiên, lịch sử và địa lý, tin học, công nghệ, giáo dục thể chất, nghệ thuật. Môn học tự chọn: tiếng dân tộc thiểu số, ngoại ngữ 2.
Ở bậc học này là môn tin học trở thành bắt buộc (khác với trước đây là tự chọn). Ngoài ra, sự xuất hiện của các môn: lịch sử và địa lý, khoa học tự nhiên sẽ khiến cách tổ chức dạy học khác so với trước.
Ở cấp THPT, các môn học bắt buộc: ngữ văn, toán, ngoại ngữ 1, giáo dục thể chất, giáo dục quốc phòng và an ninh. Các môn học được lựa chọn: theo nhóm khoa học xã hội (gồm các môn giáo dục kinh tế và pháp luật, lịch sử, địa lý), nhóm khoa học tự nhiên (gồm các môn vật lý, hóa học, sinh học), nhóm công nghệ và nghệ thuật (gồm công nghệ, tin học, nghệ thuật). Các môn học tự chọn: ttiếng dân tộc thiểu số, ngoại ngữ 2.
Họp báo công bố chương trình giáo dục phổ thông mới
Ngoài 5 môn bắt buộc, học sinh THPT phải chọn tối thiểu 5 môn khác của nhóm môn được lựa chọn.
Ngoài những thay đổi về môn học, giai đoạn cơ bản, chương trình GDPT mới còn có những thay đổi theo hướng thay đổi nội dung và truyền tải kiến thức. Cụ thể Chương trình GDPT hiện hành được xây dựng theo định hướng nội dung, nặng về truyền thụ kiến thức, chưa chú trọng giúp học sinh vận dụng kiến thức học được vào thực tiễn. Theo mô hình này, kiến thức vừa là "chất liệu", "đầu vào" vừa là "kết quả", "đầu ra" của quá trình giáo dục. Vì vậy học sinh phải học và ghi nhớ rất nhiều nhưng khả năng vận dụng vào đời sống rất hạn chế.
Nhưng chương trình GDPT mới được xây dựng theo mô hình phát triển năng lực, thông qua những kiến thức cơ bản, thiết thực, hiện đại và các phương pháp tích cực hóa hoạt động của người học, giúp học sinh hình thành và phát triển những phẩm chất và năng lực mà nhà trường và xã hội kỳ vọng.
Theo cách tiếp cận này, kiến thức được dạy học không nhằm mục đích tự thân. Nói cách khác, giáo dục không phải để truyền thụ kiến thức mà nhằm giúp học sinh hoàn thành các công việc, giải quyết các vấn đề trong học tập và đời sống nhờ vận dụng hiệu quả và sáng tạo những kiến thức đã học.
Quan điểm này được thể hiện nhất quán ở nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục và đánh giá kết quả giáo dục.
Chương trình GDPT hiện hành có nội dung giáo dục gần như đồng nhất cho tất cả học sinh; việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh, ngay cả ở cấp THPT chưa được xác định rõ ràng.
Giảm tải giờ học, môn học
Ngoài ra để giảm tải so với chương trình hiện hành, GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình GDPT mới cho hay, từ nhiều năm trước khi thực hiện Chương trình GDPT năm 2000, dư luận bắt đẫu nêu lên hiện tượng quá tải trong GDPT.
Từ hình ảnh chiếc cặp quả nặng của học sinh tiểu học đến chương trình thiên về lí thuyết, thời gian học tập lấn át giờ vui chơi và lịch kiểm tra, thi cử quá dày đều được phụ huynh học sinh lên tiếng.
Mặc dù Bộ GDĐT liên tục cắt giảm nội dung và thời lượng học, điều chinh cách kiểm tra, thi cử, nhưng việc học hành vẫn nặng nề, dư luận vẫn mong muốn chương trình, SGK phải thực hiện giảm tải nhiều hơn nữa.
Do đó, ở chương trình mới này sẽ giảm tải một só môn học và hoạt động giáo dục.
Theo chương trình tiểu học mới, lớp 1 và lớp 2 có 7 môn học, lớp 3 có 9 môn học, lớp 4 và lớp5 co1 10 môn học.
Chương trình mới của các lớp THCS đều có 12 môn học thay vì 17 môn học như chương trình hiện hành. Ở chương trình mới của các lớp THPT đều cps 12 môn học thay vì 17 môn học như chương trình hiện hành.
Số giờ học cũng sẽ giảm, cụ thể ở tiểu học, học sinh học 2.838 giờ, trong khi theo chương trình hiện hành, học sinh học 2.353 giờ. Chương trình mới là chương trình học 2 buổi/ngày (9 buổi/tuần), tính trung bình học sinh học 1,8 giờ/lớp/buổi học; có điều kiện tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí nhiều hơn. Chương trình hiện hành là chương trình học 1 buổi/ngày (5 buổi/tuần), tính trung bình học sinh học 2,7 giờ/lớp/buổi học.
Ở THCS, học sinh học 3.070 giờ. Theo chương trình hiện hành, học sinh học 3.124 giờ.
Học sinh THPT, học sinh học 2.284 giờ thay vì học 2.599 giờ Ban A,C và 2.546 giờ theo ban cơ bản.
Sắp tới Bộ GD&ĐT sẽ chỉ đạo xây dựng bộ sách giáo khoa mới phụ hợp với chương trình giáo dục phổ thông mới.
Hà Phượng (PLO)