UBND tỉnh Quảng Nam vừa có công văn gửi Bộ VH-TT-DL, Bộ Ngoại giao đề nghị hỗ trợ, tạo điều kiện cho tỉnh Quảng Nam tiếp nhận tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay. Ngày 13.9, đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại London đã tiếp nhận bức tượng này (niên đại từ thế kỷ 17, chiều dài khoảng 2 m, nặng khoảng 250 kg) từ một gia đình người Anh.
Thông tin từ Cục An ninh nội địa Mỹ (HSI) cho biết bức tượng trên đã được ông Douglas Latchford, một nhà buôn đồ cổ, xác nhận có nguồn gốc từ thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam) và bị đánh cắp vào năm 2008. Bức tượng Nữ thần Durga được UNESCO công nhận là di sản thế giới.
Để cổ vật được trở về đúng với vị trí ban đầu, phát huy tốt nhất các giá trị về văn hóa, lịch sử, khoa học, UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị Bộ VH-TT-DL, Bộ Ngoại giao nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền thống nhất cho phép địa phương được tiếp nhận tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay sau khi hiện vật đưa về Việt Nam. Nếu được tiếp nhận, hiện vật sẽ đưa ra trưng bày tại khu đền tháp Mỹ Sơn, phục vụ nhu cầu tham quan, tìm hiểu của du khách.
Điều đáng nói, đây không phải là cổ vật đầu tiên của Việt Nam bị đánh cắp và lưu lạc ở nước ngoài. Tháng 4.2023, dư luận trong nước xôn xao trước thông tin nhiều đạo sắc phong bị mất cắp có thể có nguồn gốc Việt Nam, bị đưa ra bán đấu giá tại Trung Quốc…
Có thể thấy, dưới góc độ pháp luật, việc UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị là có căn cứ, vì tượng đồng Nữ thần Durga 4 tay có nguồn gốc từ thánh địa Mỹ Sơn. Trong tương lai cần có các cơ chế, biện pháp nhằm tránh thất thoát những cổ vật giá trị khác…
Về lâu dài, nhà nước cần có chính sách ưu đãi, khuyến khích các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước cùng chung tay, tham gia "hồi hương" cổ vật Việt Nam hiện đang được lưu giữ ở nước ngoài về nước.