Phía ủng hộ giữ nguyên đèn giao thông đếm giây cho rằng, nếu bỏ thì người điều khiển xe sẽ không chủ động dừng - chạy, nguy hiểm hơn. Còn phía muốn bỏ thì lập luận, tình trạng ăn gian vài giây cũng xuất phát từ việc có đèn giao thông đếm giây làm nảy sinh tâm lý muốn tận dụng. Vì vậy bỏ sẽ khiến người điều khiển xe thận trọng hơn, từ đó giảm thiểu rủi ro tai nạn... Bên nào cũng có lý của mình, nhưng có một sự thật không thể phủ nhận, việc bỏ hay giữ đèn giao thông đếm giây không quan trọng bằng ý thức, văn hóa tham gia giao thông của mỗi người chúng ta.
Việc bỏ hay giữ đèn giao thông đếm giây không quan trọng bằng ý thức, văn hóa tham gia giao thông của mỗi người chúng ta (Ảnh nguồn TNO) |
Bởi việc tận dụng vài giây để phóng bạt mạng trước khi đèn giao thông chuyển màu chỉ là một trong ngàn lẻ hành vi vi phạm luật giao thông vẫn thường xuyên xảy ra, bất chấp rủi ro cho bản thân mình và những người bên cạnh. Ví dụ dừng đèn đỏ không đúng vạch, chèn lấn cả vào lòng đường dành cho phương tiện khác. Không khó để bắt gặp hình ảnh này ở khắp nơi, đến mức nhiều người trong chúng ta còn cảm thấy đó là chuyện... bình thường. Nhưng thực tế, vượt quá vạch kẻ đường khi dừng đèn đỏ được xem là hành vi không chấp hành chỉ dẫn của hệ thống báo hiệu đường bộ, tài xế ô tô có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 300.000 đồng đến 400.000 đồng. Còn nếu người điều khiển phương tiện giao thông vượt quá vạch kẻ đường mà gây tai nạn thì bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 2 tháng đến 4 tháng.
Cũng không khó để bắt gặp những "tổ lái" chạy ngược chiều trên cầu, thậm chí trên cả cao tốc vì ngại đi vòng thêm một đoạn. Rồi chuyện lấn làn, leo vỉa hè, phóng nhanh, vượt ẩu, chen lấn... khi tham gia giao thông ngày càng phổ biến, thậm chí thành thói quen. Đến mức không ít tình huống, người chấp hành nghiêm chỉnh việc dừng xe khi đèn vàng, nhường đường khi kẹt xe... còn bị người muốn ăn gian vài giây tử thần chửi mắng.
Dẫn ra để thấy, ngay cả những hành vi mà ai cũng biết là vi phạm quy định của luật giao thông đường bộ nhưng vẫn làm thì liệu chúng ta có thể hy vọng vào việc bỏ đèn đếm giây sẽ khiến người tham gia ý thức hơn không? Câu trả lời là rất khó. Trong các trường hợp này thì câu nói "chế tài tạo nên ý thức" vẫn là giải pháp phù hợp nhất. Chẳng phải chúng ta vẫn thường thắc mắc, tại sao nhiều người Việt qua nước ngoài chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ giao thông, nhưng trong nước thì lại thoải mái vi phạm? Thế thì cứ xử phạt thật nghiêm minh những người vi phạm luật, các hình thức xử phạt đủ sức răn đe sẽ giúp điều chỉnh hành vi, lâu dần thành thói quen, thành nếp... khi tham gia giao thông. Tất nhiên, bên cạnh đó không thể thiếu là các giải pháp đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật; nâng cấp, hoàn thiện hạ tầng cơ sở giao thông; hoàn chỉnh các quy định pháp luật liên quan...; từ đó góp phần xây dựng văn hóa, văn minh giao thông tại VN.
Nhìn trên cục diện như vậy, có lẽ việc ủng hộ hay không ủng hộ đề xuất bỏ đèn đếm giây khi tham gia giao thông tại TP.HCM có lẽ không còn quá quan trọng. Bởi chỉ khi gắn liền với ý thức, văn hóa, văn minh thì hệ thống đèn tín hiệu nói riêng và pháp luật về giao thông nói chung mới thực sự phát huy hiệu quả.