Nhiều câu hỏi về việc có hay không thị trường đang bị thao túng, làm giá? Vì sao thông tin kinh tế vĩ mô tích cực, không có những yếu tố bất thường như "thiên nga đen" nhưng chứng khoán vẫn giảm mỗi ngày?
Những yếu tố khiến thị trường giảm phải kể đến là lực bán ròng rất mạnh của khối ngoại. Tính từ đầu năm tới nay, khối ngoại đã bán ròng vượt 80.000 tỉ đồng, là mốc cao nhất trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam. Dù vai trò và tỉ trọng giao dịch của khối ngoại không còn lớn như trước, nhưng nhà đầu tư cá nhân vẫn dựa vào động thái của họ để giao dịch. Do đó, khối ngoại bán ròng mạnh mẽ cũng làm "chùn chân" nhà đầu tư.
Việc ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ cũng làm cho dòng tiền trở lại Mỹ, chứng khoán Mỹ bùng nổ, bất chấp Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) giảm lãi suất. Và những nhà đầu tư trong nước đã tham gia rồi, còn nhà đầu tư F0 vẫn đứng ngoài quan sát, chưa có yếu tố thúc đẩy dòng tiền chảy mạnh vào, so với những kênh đầu tư khác hiện nay.
Các yếu tố vĩ mô không xấu nhưng cũng không quá tốt, chưa đạt được những kỳ vọng của nhà đầu tư, nhất là khối ngoại. Hàng hóa trên thị trường chưa dồi dào, chất lượng chưa cao. Hiện 3 sàn chứng khoán HoSE, HN và Upcom có hơn 1.000 mã cổ phiếu của DN được giao dịch nhưng chất lượng của DN chưa thật sự hấp dẫn khối ngoại.
Đây là một thị trường "ru ngủ", tức không giảm mạnh 50-70 điểm như khi có "thiên nga đen" nhưng thanh khoản cạn kiệt dần và sức cầu yếu khiến tổng mức giảm qua các phiên lại rất lớn, bào mòn tài khoản của nhà đầu tư.
Với cơ quan quản lý, thực tế rất nhiều giải pháp được Chính phủ, Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán nhà nước đưa ra với mong muốn thúc đẩy thị trường chứng khoán, thanh lọc, minh bạch thị trường cũng như sớm nâng hạng. Nhưng thực tế, VN-Index vẫn chưa có hệ thống KRX mới và liên tục trễ hẹn; việc nâng hạng chứng khoán cũng chưa diễn ra… khiến thị trường kém hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư nước ngoài và cả nhà đầu tư trong nước.
Với đội nhóm làm giá, thao túng, bản chất thị trường chứng khoán nào cũng có, gọi là nhà tạo lập hay "cá mập". Nếu thiếu nhà tạo lập, chứng khoán sẽ khó sôi động như câu chuyện "nước trong thì không có cá". Ngay các thị trường quốc tế như Mỹ đều có "đội lái", chỉ là họ minh bạch hơn và vẫn nằm trong khuôn khổ kiểm soát của cơ quan quản lý.
Cơ quan quản lý Việt Nam cần tiếp tục minh bạch, làm sạch thị trường theo các giải pháp thực tế, bằng quy định, cơ chế giám sát mang tính chế tài, răn đe, phát hiện được bất thường.
Đặc biệt, cơ quan quản lý cần ứng dụng công nghệ Big Data và AI vào để quản lý, phát hiện được những giao dịch bất thường, từ đó có thể xác định được những giao dịch nội gián, làm giá và thao túng giá.
Phải để nhà đầu tư hiểu chứng khoán là nơi huy động vốn trung, dài hạn; là hàn thử biểu của nền kinh tế, nhà đầu tư tham gia đủ lâu dài, nắm giữ cổ phiếu để hưởng thu nhập của công ty, chứ không phải mua thấp, bán cao như hiện nay, đầu tư lướt sóng và phần lớn thua lỗ như hiện nay.
Theo Lam Giangghi (NLĐO)
