(GLO)- Dọc sông Ayun-đoạn từ thôn 5, xã Ayun đến UBND xã Ayun, huyện Mang Yang lổm nhổm những đụn cát nằm sát nhau. Vào lúc đầu giờ chiều, khi chúng tôi đến bãi cát, tại đây có một xe múc của Doanh nghiệp Hùng Cường đang múc cát lên xe ben. Các xe ben này sau đó di chuyển ra hướng thị trấn Kon Dơng. Phía trong bãi cát có một ống hút cát, lưới lọc cát của dân khai thác cát trái phép còn để lại trên bờ và dưới lòng sông Ayun. Đến cuối địa phận thôn 5 xuất hiện một nhóm khoảng 5 người đang hút cát dưới sông. Thoáng thấy bóng người lạ, nhóm này nhanh chóng giải tán.
| |
| Ảnh: Hồng Sơn |
Ông Lê Văn Lộc-Trưởng thôn 5 cho biết: “Từ lâu, khai thác cát đã trở thành một nghề và là cần câu cơm chính của người dân xã Ayun. Trước kia, người dân khai thác thủ công, nay dùng các loại máy cơ giới khai thác. Thông thường từ 5 đến 10 hộ hùn nhau một máy khai thác cát. Để tránh cơ quan chức năng, họ khai thác vào ban đêm. Trong lúc khai thác, họ cử người cảnh giới, nếu có động tĩnh lập tức giải tán”. Ông Lộc cho biết thêm, cả thôn 5 có 44 hộ nhưng chỉ có hơn chục hộ có đất làm ruộng, người dân phải làm nhiều việc để kiếm sống.
Ông Tạ Quan Đông, ở thôn 5, xã Ayun cho biết: “Không có đất sản xuất nên tôi hành nghề khai thác cát từ năm 1996. Đến nay, tôi cùng 5 hộ dân sắm một máy khai thác cát. Nửa đêm chúng tôi bắt đầu đưa máy xuống sông hút cát, mỗi người xuống nước khoảng 20 phút rồi đổi ca. Trong khi hút cát, chúng tôi phân công 2 nhóm, một nhóm làm nhiệm vụ hút cát, nhóm khác làm nhiệm vụ cảnh giới, chỉ cần thấy nhà cán bộ nào bật đèn hay xuất hiện tổ kiểm tra, lập tức gọi điện thoại thông báo chúng tôi giải tán. Mỗi máy trong một đêm khai thác khoảng trên 10 m3 cát, bán gần 1 triệu đồng chia đều các hộ chung máy.
| |
| Ảnh: Hồng Sơn |
Tìm hiểu chúng tôi được biết, ngoài tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra thường xuyên Doanh nghiệp Hùng Cường khai thác cát phục vụ các công trình xây dựng nông thôn mới, hầu hết các bãi cát khác đều do dân địa phương khai thác trái phép. Để quản lý hoạt động khai thác cát, UBND xã Ayun đã thành lập tổ kiểm tra giám sát, thường xuyên kiểm tra tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn. Thế nhưng tình trạng khai thác cát trái phép vẫn diễn ra bởi lực lượng thiếu và yếu. Vừa qua, UBND xã Ayun phối hợp với các phòng, ban huyện Mang Yang tiến hành kiểm tra và xác định có 12 điểm khai thác cát trái phép.
Ông Phạm Văn Thanh-Phó Chủ tịch UBND xã Ayun cho biết: “Trên địa bàn xã có 3 địa điểm có thể cấp phép khai thác cát gồm thôn 5, thôn 3 và làng Bông. Nếu được cấp phép, xã sẽ vận động dân thành lập các tổ hợp tác khai thác cát nhằm tạo việc làm cho người dân, tăng nguồn thu ngân sách địa phương và tránh tình trạng gây mất ổn định trật tự xã hội như thời gian qua”.
Hồng Sơn