Bài 2: Nhiều vướng mắc, bất cập

(GLO)- Xử lý “vấn nạn” xe quá khổ, quá tải là vấn đề không hề đơn giản bởi nó vấp phải nhiều bất cập, vướng mắc không chỉ đối với các nhà quản lý mà ngay cả các doanh nghiệp đầu mối, các lái xe cũng băn khoăn, lo lắng không kém.

Muôn “kiểu” né trạm, giảm tải

Độ lại xe là cách của một số lái xe rỉ tai nhau để giảm trọng tải của xe. Dưới tay nghề điêu luyện gọt dũa của các thợ sửa xe, trọng lượng xe có thể giảm từ vài tạ đến cả tấn nhờ thay một số loại thiết bị trong xe bằng cách thay tôn dày thành tôn mỏng của thùng xe hoặc đơn giản nhất là moi bớt một số thiết bị không cần thiết trong quá trình vận hành. “Đây là việc làm quá nguy hiểm, tai nạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào”-một cán bộ đăng kiểm nhận định.
 

Ảnh: Lê Lan

Theo vị cán bộ đăng kiểm này thì hầu hết các xe cũ ngày xưa khi chưa làm gắt vấn đề tải trọng, đa số họ đều làm nặng xe hơn như gia cố satxi, chải thêm sàn thùng... để xe có thể chở quá tải. Bây giờ, khi cơ quan chức năng kiểm soát chặt, làm gắt việc chở quá tải thì doanh nghiệp kiến nghị nên cơ quan chức năng gỡ rối vì “lỡ” làm nặng xe. Hiện đã cho phép đăng kiểm theo trọng lượng bản thân xe tức là muốn biết trọng lượng được chở sẽ lấy tổng trọng lượng thiết kế trừ đi trọng lượng thực của xe. Tuy nhiên, điều này cũng khó tránh khỏi việc gian lận của một số chủ xe sau khi đăng kiểm lại tháo bớt các thiết bị đã gia cố trước đó. Thậm chí một số chủ xe còn gian lận bằng sử dụng một chiếc thùng cho hàng chục chiếc xe mỗi khi đi đăng kiểm nhằm đánh lừa cơ quan chức năng…

Tuy nhiên, né trạm vẫn là “phương án” được nhiều lái xe lựa chọn, cách đơn giản nhất là chọn một con đường tắt để đi hoặc canh lúc giao ca giữa các lực lượng chức năng để đi. Đặc biệt, chạy đêm và vào lúc sáng sớm là cách mà các tài xế xe tải “ưa chuộng” nhất vì đường vắng dễ đi, thời điểm này các trạm kiểm soát cũng nghỉ. Thậm chí, còn có những “chiêu” lách luật, tiêu cực. Chính vì thế mà Văn phòng Chính phủ phải ra Thông báo số 305/TB-VPCP và UBND tỉnh cũng ra văn bản chỉ đạo Sở Giao thông-Vận tải phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra, ngăn ngừa tiêu cực tại các trạm cân và hiện tượng “xã hội đen” thao túng xe quá tải, quá khổ… Ông Tạ Quang Hùng-Chánh thanh tra Sở Giao thông-Vận tải cho biết: Lực lượng thanh tra quá “mỏng” chỉ 14 người nhưng phải phụ trách khoảng 750 km đường trên địa bàn toàn tỉnh trong khi đó 8 nhân viên làm việc ở trạm cân, còn lại 6 người không kham nổi.

Nhiều bất cập, vướng mắc
 

Mặc dù việc ký cam kết đa số được các doanh nghiệp đầu mối bốc xếp trên địa bàn thực hiện nghiêm. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp lo lắng về sự công bằng, minh bạch trên thực tế cũng như những bất cập, vướng mắc phát sinh hiện nay. Ông Huỳnh Công Nhất-Chủ DNTN Duy Nhất (huyện Chư Pưh) băn khoăn: Những đơn vị lớn, doanh nghiệp uy tín có thể thực hiện nghiêm nhưng những hộ cá thể làm sao quản lý hết nếu để lọt sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến công việc kinh doanh, sự cạnh tranh không lành mạnh đối với giá cả thị trường.  

Còn ông Phan Thanh Hùng-Đại diện Công ty cổ phần Hoàng Anh Gia Lai thì cho rằng trong quá trình thực hiện chủ trương trên đã nảy sinh một số vướng mắc, bất cập cho đơn vị khi phương tiện vào cảng, kho hàng, bến bãi để xếp hàng do một số hàng hóa có tính chất đặc thù (hàng nguyên khối, hàng container nguyên chì) khi xếp lên phương tiện thì tổng trọng lượng hàng-phương tiện không thể bằng hoặc thấp hơn tải trọng cho phép tham gia giao thông. Trong khi các tải trọng phương tiện tham gia giao thông cũng không đồng đều… Điều này gây thiệt thòi cho doanh nghiệp và khó khăn khi làm lệnh xuất cảng. Chính vì vậy, đơn vị kỳ vọng Bộ Giao thông-Vận tải sớm có ý kiến chỉ đạo các cảng biển, cảng thủy nội địa, kho hàng, bến bãi… cho phép các phương tiện được xếp hàng quá tải trọng dưới 10% theo tải trọng cho phép tham gia giao thông của phương tiện.

Lê Lan