Nghĩa trang thị xã Ayun Pa-nơi người thân của tôi nằm cũng thế và những người thăm viếng mộ cũng có ý để lại một ít cho các cháu. Và cũng không phải cái gì các cháu cũng lấy, ví như... xoài. Ayun Pa nhiều xoài tới mức mà xoài ngon mang lên cúng vẫn còn nguyên trong khi chuối, nho, cam... thì hết. Ở Nghĩa trang TP. Pleiku, ngày mở cửa mả, có gia đình mang gà lên thả theo phong tục thì cũng chỉ một lát nó đã được... lên mâm.
Người nhà sửa lại mộ bị kẻ trộm phá lấy khung nhôm. Ảnh: Thiên Di |
Nhưng đấy là việc khác. Còn chuyện phá mộ kiểu như mấy thanh niên vừa bị bắt, nửa đêm lên nghĩa địa gỡ khung nhôm của các bàn thờ bằng kính đi bán, đương nhiên sẽ phải phá và làm vỡ kính, thì quả là nó khiến chúng ta hết sức không yên tâm.
Các đối tượng này có gia đình. Chả nhẽ gia đình không biết việc con em mình làm, hàng đêm. Nửa đêm mà dám lên nghĩa trang chứng tỏ gan chúng phải to như... gan trời, bởi có liều mạng tới mấy đi nữa, lên nghĩa trang lúc nửa đêm thì không teo mật cũng... lẩy bẩy chân tay. Thế mà các đối tượng này làm được, làm nhiều lần, bởi từ ngày phát hiện bị mất tới khi bắt quả tang cũng mấy ngày và hơn trăm ngôi mộ bị như thế.
Hơn 100 ngôi mộ bị phá, chỉ để lấy khung nhôm, ước tính thiệt hại khoảng 50 triệu đồng. Nhưng nếu bán thì sẽ rất rẻ, không tới số tiền như thế. Thì cũng như bọn trộm khác, có những thứ rất đắt tiền, như cáp quang, gương cầu lồi, nắp hố ga, các thanh sắt ở dải phân cách đường cao tốc... giá trị rất lớn nhưng khi bị trộm mang đi bán thì với giá đồng nát, huống gì những thanh nhôm này.
Tôi có nói đùa với mấy người bạn, túng thì chúng phải... tính, nhưng tính kiểu thế thì đúng là vừa thất đức vừa thất... bại, bởi bán không được bao nhiêu tiền nhưng đã bị bắt và chắc chắn với hành vi phá mồ mả, chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ sẽ bị pháp luật xử lý nghiêm khắc.
Từ mấy năm nay, Nghĩa trang TP. Pleiku đã từng bị mất nhiều bình ắc quy điện mặt trời, lư hương, bình hoa. Nghĩa trang ngày càng đẹp và hiện đại nên có nhiều thiết bị đắt tiền. Và đấy cũng là đích ngắm của những kẻ trộm... túng phải tính như kể trên.
Ở đây, có một vấn đề nữa xuất hiện, ấy là ai mua của chúng. Chắc chắn, những kẻ đi ăn cắp này không lấy về nhà dùng, mà là bán. Có địa chỉ mua thì chúng mới lấy. Pháp luật có khung tội “chứa chấp, tiêu thụ tài sản biết rõ là do người khác phạm tội mà có”. Và chính vì có số này mà mới có số thanh niên trộm cắp nói trên. Của đáng tội, người mua lại này cũng to gan, ngoài chuyện đối diện với pháp luật, còn vấn đề tâm linh. Thường thì người ta rất sợ mang những gì từ nghĩa địa về nhà.
Ở nước ta, chuyện thờ cúng là rất thiêng liêng. Nhiều người còn cho là, những việc người sống làm thì người nằm dưới mộ biết hết. Thế nên, ngày giỗ, ngày Tết mới có màn trịnh trọng thắp hương khấn và... báo cáo tình hình gia đình trong năm. Thế mà lại sinh ra mấy ông chọi rạch trời rơi xuống, không biết sợ là gì thì quả là đáng sợ, đáng lo ngại.
Giá trị những món đồ bị mất có thể không lớn, nhưng về mặt đạo đức là rất đáng lo ngại, bởi nó đụng đến vấn đề tâm linh, đến sự thiêng liêng của tình cảm, đặc biệt là tình cảm của người sống với người đã khuất. Những người đã dám làm điều này thì về nguyên tắc, không chuyện gì là họ không dám làm, nên chúng ta có quyền lo ngại về họ và những việc làm của họ. Nó minh chứng cho sự xuống cấp, sự tha hóa, lệch lạc nhân cách, bất chấp, dám làm tất cả, không sợ hậu quả.
Tạm giữ 3 đối tượng trộm cắp khung nhôm tại hơn 100 ngôi mộ tại Nghĩa trang TP.Pleiku
Làm rõ vụ việc hàng trăm ngôi mộ ở Nghĩa trang TP.Pleiku bị đập phá
Và cũng thấy rất đáng khen ngợi lực lượng Công an TP. Pleiku đã rất nhanh, từ khi phát hiện vụ việc tới khi bắt được, chỉ một thời gian ngắn. Bởi như đã nói, có thể giá trị vật chất không nhiều, nhưng nó sẽ gây hoang mang trong đời sống xã hội, sự bất an trong cộng đồng dân cư.
Xâm phạm mồ mả là hành vi gây bức xúc trong xã hội, gây ảnh hưởng đến phong tục, tập quán của dân tộc. Nó đụng đến những vấn đề lương tri, đạo đức, tâm linh và cả niềm tin của con người. Nó chính là tội ác, cần phải tuyên chiến và trừng phạt loại tội phạm này. Vậy nên, không phải ngẫu nhiên mà tội “Xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt” được quy định tại Điều 319 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).