Chăn dê trên núi, người đàn ông ở Bình Định tình cờ phát hiện cổ vật

2 cá nhân được trao giấy khen gồm: ông Lê Thanh Độ (ở thôn Luật Chánh, xã Phước Hiệp) và ông Lưu Đình Duy (ở thôn Phụng Sơn, xã Phước Sơn) cùng thuộc H.Tuy Phước (Bình Định).

Ông Lê Thanh Độ là hậu duệ đời thứ 6 của cụ Lê Đại Cang - một danh nhân người Bình Định. Vào tháng 3.2024, ông Lê Thanh Độ đã mời đại diện Bảo tàng Bình Định đến nhà từ đường họ Lê ở thôn Luật Chánh để tiếp nhận cổ vật gia tộc hiến tặng là chiếc cối đá cổ và một chiếc ghế cổ, mặt ghế được ốp đá rất tinh xảo.

Ông Lê Thanh Độ cho hay, theo lời các cụ cao niên truyền lại, chiếc cối đá và ghế gỗ là những kỷ vật gắn liền với đệ thất thế tổ Lê Đại Cang. Chiếc cối đá được con cháu nhiều đời liên tục sử dụng giã gạo, quết bột làm bánh ít, quết thịt làm chả nem, gắn bó thân thiết trong sinh hoạt của gia tộc. Còn chiếc ghế cổ vẫn được trưng bày tại phòng thờ của nhà từ đường, cùng với những hiện vật khác, như bộ tràng kỷ, hệ thống liễn đối, các sắc phong…

Cũng trong tháng 3.2024, Bảo tàng Bình Định được anh Lưu Đình Duy hiến tặng một bức phù điêu Champa làm bằng sa thạch. Phù điêu trang trí một nam thần mặc sampot ngồi xếp bằng trong vòm khung hình lá đề, cao 46 cm, rộng 60 cm.

Anh Duy kể: "Chiều 23.3, tôi chăn thả dê tại khu vực dưới chân núi phía sau Trường THCS số 1 Phước Sơn (H.Tuy Phước) thì phát hiện một khối đá nằm úp mặt dưới đất. Tôi đến lật khối đá ra thì thấy đây là một phù điêu Champa nên mang về nhà. Sau đó, tôi có chụp ảnh đưa lên các nhóm nghiên cứu Champa trên Facebook để hỏi xuất xứ, có người đã hỏi mua phù điêu này với giá cao nhưng tôi không bán. Bởi tôi cũng tìm hiểu và biết lịch sử, văn hóa Bình Định nổi tiếng với hệ thống tháp Chăm, phù điêu Champa, nên đã quyết định liên hệ hiến tặng cổ vật này cho Bảo tàng Bình Định để bảo tồn, giữ gìn, phát huy giá trị".

Những hiện vật tiếp nhận sẽ được Bảo tàng Bình Định hoàn thiện hồ sơ dữ liệu, nhập kho theo quy định, đồng thời lên kế hoạch trưng bày để phục vụ công chúng. Ông Bùi Tĩnh, Giám đốc Bảo tàng Bình Định, cho biết: "Chúng tôi rất trân quý với nghĩa cử hiến tặng hiện vật cho bảo tàng của các cá nhân nêu trên nhằm góp thêm sự đa dạng, phong phú nguồn tư liệu, hiện vật trưng bày cho bảo tàng; qua đó đã góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử, di sản văn hóa của quê hương Bình Định".