Qua Mỹ được vài ngày, một chiều, cháu gái đưa tôi đi ăn phở tại một quán Việt Nam ở TP. Sugar Land, sát bên TP. Houston, bang Texas. Cháu rể gọi phở, tôi nghe cứ điềm nhiên vì cứ ngỡ như bên ta: phở là phở. Nào ngờ, khi chủ quán đẩy xe phở ra tôi thất kinh: tô phở to như cái thau rửa mặt, ngoài thịt bò thái lát còn có 2 cục xương sườn bò lớn. Cũng rau, gia vị, cũng hành chua, tỏi chua…
Mặc dù đang đói nhưng tôi ăn mãi cũng chỉ hết được 2/3 tô phở. Thì ra đây là “tô xe lửa”, giá mỗi tô là 18 USD. Sau khi cả nhà ăn xong, cháu tôi “tip” (tiền bồi dưỡng) thêm 10 USD nữa vì tổng cộng là 5 người 5 tô. Những ngày sau rút kinh nghiệm, có dịp ăn phở Việt Nam, tôi chỉ gọi tô nhỏ, không xe lửa tàu hỏa gì hết!
 |
Tác giả tại phố người Việt trên đường Bellaire ở TP. Houston, bang Texas. Ảnh: Nguyên Anh |
Rồi sang tuần sau, chúng tôi bay qua New York, cả gia đình ăn cơm tại nhà hàng An Nam (nhưng thực chất là của người Tàu) sát bên khách sạn. Xuống máy bay rồi mất gần 1 giờ đồng hồ đi xe Uber về đến khách sạn đã quá trưa nên cũng khá đói bụng, nhìn vào thấy bàn trống, tôi dợm chân bước tới thì cháu gái tôi khẽ níu lại: “Từ từ đã cậu” và giữ tôi đứng ngay cửa.
Thì ra, bên dưới có dấu vạch và hàng chữ như đi máy bay: Please wait here. Và không chỉ nhà hàng ở New York mà bất cứ quán ăn, quán phở, quán cà phê… chúng ta cũng phải chờ chủ quán thu xếp chỗ ngồi (thậm chí có lúc cũng phải xếp hàng để vào restroom) và đi ăn, đi uống thì không bao giờ quên khoản tiền tip cho nhân viên.
Sau khi nhân viên ra hỏi chúng tôi có mấy người thì quay vào thu xếp chỗ ngồi cho cả đoàn, rồi chúng tôi mới vào bàn, oder thức ăn. Và tất nhiên là cũng tip nhưng lần này tính luôn 20% trong hóa đơn.
Kể từ buổi trưa đó cho đến mấy ngày sau, các cháu gọi tôi bằng ông (chúng sinh ra bên Mỹ) đều thích ăn đồ ăn Mỹ, đặc biệt là pizza vì pizza New York thuộc loại ngon nhất thế giới. Tôi thì chịu, nuốt không vào, nó cứ... sao sao. Kể cả hot dog (giống bánh mì kẹp thịt của Việt Nam) hay nhiều món khác nữa nghe chúng bảo là đặc sản ẩm thực New York, tôi cũng lắc đầu! Sau này, đại gia đình đi chơi trên siêu du thuyền Allure of the SEAS 7 ngày 7 đêm trên Vịnh Mexico và biển Caribe, thức ăn Mỹ ê hề, toàn là những món ngon vật lạ nhưng tôi vẫn không quen.
Hôm khác, sau khi đi tham quan Bảo tàng 11-9 và Bảo tàng Mỹ thuật, Nhà ga trung tâm… tôi bảo cháu cho tôi ăn cơm tại một quán ăn tiện lợi (gọi vậy cho dễ hiểu vì tại đây họ vừa bán quần áo, đồ lưu niệm, văn phòng phẩm… vừa bán thức ăn nhanh, tất nhiên là phải qua khâu oder, thanh toán tiền qua máy rồi lấy thẻ ngồi chờ). Cơm màu hơi nâu được đựng trong tô nhựa đen, thêm một ít lát dưa leo, cà chua, rong biển… ăn không ngon nhưng vẫn nuốt được, giá 12 USD.
Trở lại Houston, tôi gặp vợ chồng bạn cùng lớp sư phạm sau 1975. Bạn sang Mỹ định cư theo diện con gái bảo lãnh. Trưa hôm đó, chúng tôi ăn trong một nhà hàng Việt với 2 món: cơm gà và bánh xèo. Chao ôi, cái bánh xèo 18 USD nó to lạ lùng mà nói theo kiểu Hà Nội là to đến “vật vã”.
Ở Mỹ, bất kỳ bang nào vào quán hay nhà hàng ăn, hầu như thực khách đều phải tuân thủ việc giữ yên lặng trong suốt quá trình ăn uống. Tôi không quên kỷ niệm này: Hôm ở Houston, tôi gặp 2 người bạn đồng môn Trung học Cường Để Quy Nhơn 1968-1975 rủ nhau nhậu ở một nhà hàng trên đường Bellaire. Sau khi đặt vấn đề và được chủ nhà hàng đồng ý, bạn tôi ra ngoài mua mang vào 1 “xách” bia Mỹ 12 lon để chúng tôi nhậu chơi. Uống mỗi người vài lon, bắt đầu nói hơi lớn. Mấy ông bà Mỹ trắng ngồi ăn ở các bàn gần đó nhìn sang tỏ vẻ khó chịu, tôi thấy không ổn bèn bàn chuyển về nhà người bạn ở gần đó nhậu tiếp. Kể lại chuyện này với cháu gái, cháu bảo: Do họ tưởng các cậu cãi nhau! Thì ra là vậy. Khác với bên ta, hễ nhậu thì tha hồ đùa giỡn, la lối om sòm, nào 1-2-3 zô, 2-3 zô…
Thế nhưng, có hôm tôi đi ăn buffet cùng gia đình cháu gái trong một nhà hàng ở Seattle, bang Washington (phía Bắc nước Mỹ) thì khác: Hôm đó là ngày Fathers day nhưng chẳng hiểu sao nhà hàng rất đông… người Việt. Vậy là cũng khá ầm ĩ. Sau khi ăn xong, cháu gái lấy xe chở tôi đi vòng vòng ngắm phố và biển Seattle. Hai chú cháu đứng bên bờ biển. Nhìn cháu, đứa cháu gái nhỏ nhắn, yếu đuối năm nào giờ đã là một phụ nữ U50 có chồng và 2 con có thể lái chiếc xe 7 chỗ chạy vèo vèo trên đường phố, lòng tôi nao nao: Vui vì cháu đã trưởng thành, buồn vì sắp phải xa cháu.
Trời chiều vùng ôn đới, mặc dù là mùa hè nhưng vẫn lạnh, mặt nước biển xam xám chẳng thấy đâu là đường chân trời dẫu biết xa tít tắp bên kia đại dương là Việt Nam, lòng bỗng cồn lên nỗi nhớ nhà.
