Giữ kỷ vật của người lính Việt suốt 56 năm
Ngày 27.1, Báo NorthJersey đăng câu chuyện một cựu binh Mỹ tên Peter Mathews (77 tuổi, ở TP.Bergenfield, bang New Jersey, Mỹ) hiện đang lưu giữ cuốn nhật ký của một người được cho là bộ đội VN quê ở Hà Tĩnh và mong muốn tìm kiếm tác giả cuốn nhật ký để trao lại kỷ vật. Thông tin này ngay sau đó truyền thông VN, các trang mạng xã hội dẫn nguồn chia sẻ với hy vọng vật về lại cố nhân.
 |
Ngành chức năng làm việc với người thân của liệt sĩ Cao Văn Tuất để xác minh tác giả cuốn nhật ký. Ảnh: Thu Hà |
Cuối năm 1967, ông Mathews tham gia chiến dịch ở Đăk Tô (Tây nguyên) thì tìm thấy cuốn sổ nhỏ trong một chiếc ba lô của bộ đội VN. Cuốn sổ có dòng kẻ, các trang giấy được trang trí hình vẽ hoa, phong cảnh rất công phu, đẹp mắt. Nội dung viết bên trong có thể là thơ, lời bài hát và nhật ký. Cuốn sổ được ông Mathews tìm thấy trong một ba lô dưới chân đồi 724, rải rác giữa rất nhiều ba lô và thi thể của một số người. Vì vậy, ông không biết chủ nhân của nó là ai, ở đâu, còn sống hay đã chết.
Ông Mathews không biết những dòng chữ viết tay có ý nghĩa gì, nhưng ông nhận thấy dường như đây là một cuốn nhật ký cá nhân nên cất giữ cho đến khi rời quân ngũ. Qua một vài người bạn biết tiếng Việt, ông Mathews bất ngờ khi biết trong cuốn nhật ký có ghi tên của người tên là Cao Xuan Tuat quê H.Kỳ Anh (Hà Tĩnh). Nhiều khả năng đây chính là tác giả của cuốn sổ mà ông lưu giữ 56 năm qua.
Ông Mathews rất mong tìm được chủ nhân của cuốn sổ hoặc những người thân còn sống của người bộ đội VN này để trả lại. Ông cũng đã đăng một số trang trong cuốn sổ lên mạng xã hội với hy vọng có manh mối. "Tôi đã tìm thấy cuốn sổ 93 trang trong trận chiến ở đồi 724, Đăk Tô tháng 11.1967. Nay tôi rất mong muốn tìm được người thân của chiến sĩ này để trao trả", ông Mathews đăng trên tài khoản mạng xã hội.
 |
Cuốn sổ viết nhật ký của người lính VN được cựu binh Mỹ lưu giữ hơn nửa thế kỷ. Ảnh: BÁO NORTHJERSEY |
Hà Tĩnh vào cuộc hỗ trợ cựu binh Mỹ
Ông Trần Nhật Tân, Chủ tịch Ủy ban MTTQ VN tỉnh Hà Tĩnh, cho biết ngay sau khi nhận thông tin, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan và chính quyền H.Kỳ Anh và TX.Kỳ Anh để xác minh. "Thông qua email, tôi cũng đã liên hệ được với tác giả bài viết đăng tải trên báo NorthJersey và liên hệ được với ông Mathews để nắm thêm thông tin phục vụ cho công cuộc tìm kiếm", ông Tân nói.
 |
Hình ảnh người cựu binh Mỹ Peter Mathews trên báo NorthJersey. Ảnh CHỤP LẠI MÀN HÌNH |
Cũng theo ông Tân, qua rà soát, ngành chức năng của tỉnh xác định có một liệt sĩ tên Cao Văn Tuất ở thôn Cao Thắng, xã Kỳ Xuân (H.Kỳ Anh) hy sinh năm 1967, gần giống với tên của người trong cuốn sổ nhật ký. Liệt sĩ Cao Văn Tuất có bố là Cao Văn Kế (đã mất), mẹ là Lê Thị Vỹ (đã mất) và 3 chị gái, hiện còn hai.
 |
"Mặc dù liệt sĩ mà cơ quan chức năng xác minh được chỉ khác về tên đệm nhưng một số tên người thân mà tác giả ghi lại trong cuốn sổ trùng với người thân của liệt sĩ này. Hiện nay ngành chức năng vẫn đang tiếp tục xác minh thêm nhưng hầu hết thông tin chúng tôi xác định là khá trùng khớp với nhau", ông Tân chia sẻ và cho hay: "Nếu đúng vậy, có thể mời cựu binh Mỹ là ông Mathews sang VN trao trả lại kỷ vật và ông này cũng rất mong muốn như vậy".
Còn ông Hà Huy Mỳ (cháu của liệt sĩ Cao Văn Tuất), người chịu trách nhiệm hương khói cho người cậu liệt sĩ nhiều năm qua, nói: "Tôi được nghe bố mẹ kể lại cậu Tuất sinh năm 1942. Cậu đi bộ đội từ năm 1963, đến năm 1972 thì gia đình nhận được giấy báo tử từ đơn vị gửi về. Đến nay, dù nhiều nỗ lực nhưng gia đình vẫn chưa tìm được thông tin về phần mộ của cậu. Nếu cuốn nhật ký mà cựu binh Mỹ đang giữ chính là của cậu thì đây cũng là manh mối, gợi mở cho gia đình hướng đi để có thể sớm tìm kiếm được phần mộ".
