Nỗi lo nhà ở của người có thu nhập thấp

Cứ tưởng đây là chuyện của những thành phố lớn đông dân cư như thành phố Hồ Chí Minh hay Hà Nội. Vậy mà tại thành phố Pleiku, ngay trên vùng đất Tây Nguyên mà người ta thường cho rằng đây là xứ đất rộng người thưa, vậy mà vấn đề nhà ở cũng đã trở thành một nhu cầu bức xúc của xã hội.

Cung không đủ cầu

Hai ngày nay, Kha và Đức cơ quan tôi vắt chân lên cổ chạy đôn chạy đáo tìm nhà thuê ở. Không kịp ăn cơm, nghe ai mách là hai chàng đã vội lên xe phóng đi ngay. Thôi thì đường phố nào, hẻm nào, phường nào, từ Lý Thái Tổ, Phan Đình Giót, Wừu, Quyết Tiến v.v... cho đến phường Hội Thương, Hội Phú, Tây Sơn... họ cũng lần tìm đến. To con như Đức là thế mà cũng sút đến vài cân. Tôi cũng đã chở Đức đến một địa chỉ quen biết trên đường Lý Tự Trọng, chỗ này có đến 5 phòng cho thuê nhưng chủ nhân lắc đầu: Kín chỗ cả rồi!

Chung cư Lê Lợi TP. Pleiku. Ảnh: Đức Thụy

Chuyện cũng không đến nỗi gấp gáp như thế nếu như người bạn cho mượn nhà báo trước cho họ vài tuần. Số là trước đây, sau khi tốt nghiệp đại học, Kha và Đức từ Tây Sơn và Phù Mỹ (Bình Định) lên Gia Lai tìm việc. May cho hai anh là vừa chân ướt chân ráo lên Pleiku liền được cơ quan B nhận vào thử việc rồi sau đó được ký hợp đồng ngắn hạn, lương cùng các khoản khác mỗi tháng cũng được trên dưới 2 triệu đồng. Lúc này trong cơ quan có anh Dư chuyển xuống Qui Nhơn làm việc nên cho hai anh ở nhà mình ở phường Trà Bá. Sau đó ngôi nhà nầy được Dư bán lại cho một  người cùng cơ quan nhưng làm việc ở An Khê, hai anh tiếp tục ở nhờ. Mới đây anh bạn nọ chuyển lên lại Pleiku nên đòi nhà gấp, thành ra...

Thuê nhà ở như hai anh bạn cơ quan tôi khó khăn là phải. Bởi vì với khoản thu nhập hàng tháng như thế họ không thể thuê nhà nguyên căn, mỗi tháng cả triệu đồng như một số người khác được. Thu nhập trên dưới vài triệu bạc một tháng, ăn cơm bụi, cơm hộp và điểm tâm mất vài ba chục ngàn mỗi ngày, đó là chưa kể tiền cà phê, thuốc lá, tiền xăng xe đi lại hàng ngày và kể cả chi phí với... người yêu. Vậy nên họ chỉ có thể thuê được những căn hộ ba bốn trăm, hoặc có cao thì cũng đến năm sáu trăm ngàn đồng một tháng là cùng.

Nếu như nhà nghỉ trở thành nhà trọ. Ảnh: Đức Thụy

Có cầu ắt có cung, ai cũng tính vậy và quả thực không ít người lúc đầu chỉ nghĩ kế mưu sinh nhưng rốt cục lại làm giàu từ dịch vụ cho thuê nhà ở này. Anh Phan Thơ là viên chức của một cơ quan báo chí, nhà ở đường Nguyễn An Ninh, Pleiku. Vợ anh từ ngoài bắc vào bán hàng điểm tâm, gia cảnh lúc bấy giờ khá chật vật. Cách đây hơn hai chục năm, anh mua được một khoảnh đất là nhà anh bây giờ với giá vài chỉ vàng. Vài chỉ vàng ngày ấy là cả một gia tài lớn nên hai vợ chồng anh phải vay mượn bà con, bạn bè để mua và sau dành dụm mãi mới trả nổi. Mấy năm trước thấy người ta đến hỏi thuê nhà, anh bàn với vợ thế chấp nhà vay ngân hàng hơn năm chục triệu đồng. Số tiền nầy anh xây một lúc bảy căn phòng cho thuê, theo kiểu căn hộ khép kín. Những tưởng tiền cho thuê nhà chỉ đủ chi dùng hàng ngày, nào hay giá thuê nhà mỗi ngày một tăng, chẳng mấy lúc mà anh đã trả được nợ lại còn ... xây thêm ba gian nhà cho thuê nữa. Hiện nay mỗi tháng anh kiếm mấy chục triệu đồng, sau khi trừ các chi phí. Ấy là anh Thơ không quyết tâm đầu tư vào hình thức kinh doanh bỏ vốn một lần mà thu lãi đều đều này. Như ông Tuấn.M ở trên khu đồi gần đài PT-TH tỉnh thì khỏi nói. Ông đầu tư lớn, xây một lúc 28 gian phòng cho thuê, mỗi tháng ông thu vào hơn chục triệu đồng tiền cho thuê nhà.

Bao giờ hết lo?

Chưa có thống kê chính xác song cho đến nay số phòng, nhà, căn hộ cho thuê (gọi chung là phòng, không tính phòng khách sạn) ở thành phố Pleiku không dưới 400 phòng. Cứ tính mỗi phòng hai người ở thì chỉ giải quyết được cho khoảng 800-900 người có nhu cầu thuê nhà ở. Trong khi đó nhu cầu thuê nhà ở cực kỳ cao, bao gồm hàng ngàn học sinh, sinh viên từ các huyện, thị trong tỉnh lên học tập tại các trường phổ thông, cao đẳng, dạy nghề, phân viện đại học; công chức, viên chức, người lao động các cơ quan, đơn vị, và những cặp vợ chồng mới tách ra riêng...Thời bao cấp vậy mà có điều hay, cơ quan nào cũng đều bố trí nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức của mình; bên cạnh đó quĩ nhà ở của tỉnh cũng khá dồi dào, giá lại

Gian bếp của một căn hộ cho thuê. Ảnh: Đức Thụy

rẻ, người làm nhà nước không phải lo chỗ ở. Bây giờ khác xưa, vào làm cơ quan chuyện đầy đủ bằng cấp đã đành, còn phải có xe máy, có chỗ ở nữa. Quĩ nhà ở trước kia của tỉnh có hơn 500 căn, ngôi nhưng nay phần lớn đã giải quyết hóa giá cho cán bộ, công chức có nhu cầu, số còn lại không bao nhiêu. Ngày 24 tháng 3 năm 2009, người viết bài này đã thử vào công cụ tìm kiếm google.vn thì mạng cho vỏn vẹn 6 địa chỉ tại Gia Lai, từ ngày 9-6-2008 đến ngày 4-3-2009, các địa chỉ đăng cho thuê đều là nhà nguyên căn ở đường Nguyễn Viết Xuân và Hai Bà Trưng, thành phố Pleiku. Những ngôi nhà này người có thu nhập thấp không dám nghĩ tới! Bất chợt tôi liên tưởng đến vấn đề cho thuê nhà ở các nước phát triển. Chỉ cần anh có việc làm nghĩa là ngay lập tức anh đã có thể mua xe, thuê nhà và được cung ứng nhiều dịch vụ khác. Hàng tháng người ta trừ đi một khoản trong lương, tất nhiên ... qua thẻ. Hy vọng rằng không lâu nữa ở ta cũng sẽ có những công ty đứng ra kinh doanh việc này, giúp những người có thu nhập thấp bớt đi một nỗi lo lớn.

Thành phố Pleiku đã được chính phủ nâng lên đô thị loại hai. Những con dốc bụi mù đất đỏ ngày xưa không còn, những ngôi nhà dã chiến xập xệ cũng không còn, thay vào đó là đường phố nhựa bóng, vỉa hè gạch blok tinh tươm, những cao ốc bảng lảng sương mù, những biệt thự kiểu Thái, kiểu Tây tráng lệ. Thế nhưng đi trong lòng thành phố, chúng ta vẫn bắt gặp đây đó những người bán hàng rong, những chiếc xe bò chở củi, xe công nông chở người từ các làng ra phố v.v... cùng một vài biểu hiện lệch lạc khác của cuộc sống hiện đại. Đó là một tất yếu của đô thị mà không một thành phố nào trên thế giới lại không có và nó sẽ mãi song hành cùng sự phát triển lớn lao của đô thị ấy. Lên đô thị loại hai, mừng vui cũng nhiều mà lo toan cũng không kém. Pleiku còn nhiều việc phải làm, trong đó có vấn đề nhà ở cho cư dân thành phố.