Các nhà khoa học đã "đi ngược thời gian" để tìm ra một chuẩn tinh – vật thể mạnh mẽ nhất vũ trụ, sống trong không gian 13 tỉ năm trước và được nuôi sống bằng một "lỗ đen quái vật".
Phát hiện trên nhờ vào sức mạnh của 3 đài thiên văn là Đài quan sát Mauakea thuộc Đài thiên văn Hawaii: W. M. Keck, Đài thiên văn quốc tế Gemini, Kính viễn vọng hồng ngoại Vương quốc Anh UKIRT thuộc sở hữu của Đại học Hawaii (Mỹ). Chuẩn tinh này được đặt một cái tên bản địa Pōniuā`ena, theo thổ ngữ Hawaii là "một vòng quay sáng tạo vô hình, được bao quanh bởi hào quang".
 |
| Cận cảnh chuẩn tinh đáng sợ mới được phát hiện - ảnh do nhóm nghiên cứu đồ họa từ dữ liệu của 3 đài thiên văn |
Chuẩn tinh (quasar) vốn là một vật thể vô cùng mạnh mẽ và bí ẩn, nhìn từ xa trông như một ngôi sao rực rỡ, nhưng bản thân lại không phải là một ngôi sao mà là một khối vật chất rực sáng bí ẩn, được nuôi sống bằng một lỗ đen siêu khối – tức dạng lỗ đen "quái vật" cực to, cực mạnh.
Xét về độ xa, Pōniuā`ena là chuẩn tinh xa thứ 2 được nhân loại phát hiện. Nhưng điểm đặc biệt là "trái tim" của chuẩn tinh này, tức lỗ đen quái vật đang nuôi sống nó, lớn gấp đôi so với lỗ đen của bất kỳ chuẩn tinh nào được tìm thấy: lớn gấp 1,5 tỉ lần so với Mặt Trời của chúng ta.
Hình ảnh về chuẩn tinh Pōniuā`ena mà các nhà khoa học nhìn thấy cũng không phải là của hiện tại. Nó cách chúng ta 13 tỉ năm ánh sáng, tức những gì chúng đang thấy là hình ảnh của quá khứ 13 tỉ năm về trước, giai đoạn sơ khai của vũ trụ. Theo các tác giả, siêu quái vật vũ trụ trên sẽ cung cấp nhiều manh mối về cái gọi là "Kỷ nguyên tái sinh", bắt đầu khoảng 400 triệu năm sau vụ nổ lớn Big Bang, là giai đoạn vũ trụ sinh ra những lỗ đen và thiên hà khổng lồ cổ đại.
"Pōniuā`ena hoạt động như một ngọn hải đăng vũ trụ. Khi ánh sáng của nó di chuyển trên hành trình dài tới trái đất, quang phổ của nó bị thay đổi bởi khí khuếch tán trong môi trường liên thiên hà, cho phép chúng ta xác định chính xác khi nào xảy ra Kỷ nguyên tái sinh" – giáo sư Joseph Henawi từ Khoa Vật lý, Đại học California ở Santa Barbara, thành viên nhóm nghiên cứu, giải thích.
Nghiên cứu vừa công bố trực tuyến trên arXiv.org và sẽ xuất hiện trên Astrophysical Journal Letters số sắp tới.
Anh Thư (Theo EurekAlert, arXiv.org/NLĐO)
