Sau cái chết của con tê giác cuối cùng của Việt Nam hồi tháng 4-2010, cuối tháng 10-2011 vừa qua, WWF (Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên) “cực chẳng đã” mới chính thức tuyên bố loài động vật cực kỳ quý hiếm này đã tuyệt chủng ở Việt Nam. Tuy nhiên, không chỉ có tê giác một sừng mà nhiều loài thú hoang dã ở Vườn Quốc gia (VQG) Cát Tiên vẫn đang tiếp tục bị đe dọa.“Tê giác một sừng bị tuyệt chủng ở Việt Nam là thông tin gây bàng hoàng cho nhiều người, nhất là đối với những nhà khoa học hoạt động trên lĩnh vực lâm nghiệp. Và, từ thông tin này, nhiều vấn đề được đặt ra cho công tác bảo vệ các loài động vật hoang dã của Việt Nam, của VQG Cát Tiên- nơi quần thể tê giác cuối cùng của Việt Nam từng sống sót”- ông Trần Văn Thành- Giám đốc VQG Cát Tiên nói. Còn ông Nguyễn Văn Minh- Hạt phó Hạt Kiểm lâm Cát Tiên (VQG Cát Tiên)- thì tỏ ra lo lắng: “Nạn săn bắn thú rừng ở VQG Cát Tiên vẫn không có chiều hướng lắng xuống; hơn thế, còn có dấu hiệu gia tăng. Và, vì vậy, không chỉ tê giác mà nhiều loài thú hoang dã quý hiếm khác của Vườn cũng đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng”.
Theo ông Minh, “kẻ đi săn” ở VQG Cát Tiên đã sử dụng mọi phương tiện, công cụ có thể để hạ sát thú rừng. Nói riêng về bẫy thú thì nhân viên Hạt Kiểm lâm Cát Tiên thường xuyên phát hiện trong rừng (với vùng lõi của VQG Cát Tiên thì được xem là khu vực bất khả xâm phạm) những loại bẫy dạng cáp lớn, bẫy cáp nhỏ, bẫy cò ke, bẫy hom… “Trong các loại bẫy này, bẫy cáp lớn có thể bắt được cả gấu, nai, hoẵng, heo rừng, bò rừng… Và, “kẻ đi săn” không chỉ sử dụng các loại bẫy thú!”- ông Minh nhấn mạnh. Nói rõ hơn, cùng với các loại bẫy thú, kẻ gian còn “đi vào rừng” thuộc VQG Cát Tiên với các loại súng như súng tự chế, súng săn… để tìm diệt thú rừng. Giám đốc VQG Cát Tiên- ông Trần Văn Thành, nói: “Những vụ mà anh em kiểm lâm chúng tôi phát hiện được chỉ bằng 1/10 so với thực tế mà thôi. Như vậy, nhiều và rất nhiều loài thú, trong đó đáng kể là 40 loài thú được ghi vào sách Đỏ thế giới, ở VQG Cát Tiên đang nằm trong tầm ngắm của những họng súng săn và hàng trăm bẫy thú chứ không riêng gì con tê giác cuối cùng đó”. Theo số liệu do ông Nguyễn Văn Minh cung cấp thì tình hình săn bắn thú rừng trái phép trong rừng cấm Cát Tiên từ đầu năm đến nay diễn ra đáng lo ngại: Tăng so với cùng kỳ năm 2010. Cụ thể, 10 tháng qua đã có hơn 75 vụ săn bắn động vật hoang dã tại Vườn bị phát hiện, tăng hơn 15 vụ so với cùng kỳ năm 2010. Nếu không tính hơn 30 vụ không phát hiện được đương sự thì số người tham gia vào các vụ săn bắn bị phát hiện này cũng đã lên đến con số 70 người của 45 vụ. Ở 75 vụ bị phát hiện đó, ngoài các phương tiện và công cụ như dao, thuổng, cuốc, xuồng, máy xung điện… thì Hạt Kiểm lâm Cát Tiên cũng đã thu giữ của những “kẻ đi săn” 6 súng tự chế và gần 6.000 bẫy thú các loại. Nếu kể về tang vật thú rừng bị thu giữ thì đây là số liệu báo cáo 9 tháng năm 2011 (chưa cập nhật kịp số liệu trong tháng 10) do Hạt Kiểm lâm Cát Tiên cung cấp: 20 kg thịt heo rừng, 23 kg thịt nai, 27 con chim, 15 con cheo (nặng 22 kg), 2 con gà rừng (1 kg), 3 con dúi (3 kg), 1 con cầy vòi hương (1,8 kg) và 3 con voọc (11 kg). “Anh em chúng tôi ai mà không xót khi nghe hung tin con tê giác cuối cùng của Việt Nam đã vĩnh viễn không còn khiến cho WWF phải công bố Việt Nam tuyệt chủng tê giác. Nhưng, nhân đây, có một điều mà tôi muốn nói thêm là tính mạng của những anh em khoác áo bảo tồn động vật hoang dã cũng bị đe dọa không kém loài tê giác”- ông Giám đốc VQG Cát Tiên bất ngờ thổ lộ. Để chứng minh cho điều này, Hạt phó Hạt Kiểm lâm Cát Tiên Nguyễn Văn Minh sau khi “hệ thống” một vài vụ chống người thi hành công vụ trước đây đã cung cấp cho chúng tôi một cách cụ thể hai vụ việc vừa xảy ra trong thời gian gần đây. Vụ thứ nhất: Một người dân ở thôn 4, xã Phước Cát 2 (Cát Tiên) đã tập trung hơn 10 người khác (chủ yếu là thanh niên địa phương) mang theo dao rựa và nhiều hung khí khác từ thôn 4 lên Trạm Kiểm lâm Bến Cầu (thuộc Hạt Kiểm lâm Cát Tiên) để đòi thả 3 người mà Trạm đang lập hồ sơ xử lý trong một vụ vi phạm lâm luật. “May” cho các nhân viên kiểm lâm là đúng lúc đoàn người kéo đến Trạm thì giữa đường gặp 3 đối tượng vi phạm lâm luật được thả về nên không xảy ra sự cố đáng tiếc.
Tuy nhiên, một lời “tuyên bố” cũng đã kịp được gửi lại: “Nếu lực lượng kiểm lâm tiếp tục ngăn cản và bắt giữ thì chúng tôi bất chấp và sẵn sàng chống trả”. Một vụ khác xảy ra hồi tháng 8 vừa rồi: Trong lúc nhân viên Kiểm lâm lập biên bản và mời về Trạm Kiểm lâm để làm việc đối với một đối tượng vi phạm lâm luật thì đối tượng này đã chửi bới, hô hoán và “kêu gọi” vợ con cùng nhiều người dân xung quanh mang gậy gộc tới uy hiếp và giằng co với lực lượng Kiểm lâm nhằm giải thoát đối tượng vi phạm. Theo nhận xét của Hạt Kiểm lâm Cát Tiên thì: “Tại địa bàn các xã và huyện giáp ranh với VQG Cát Tiên hiện vẫn còn tồn tại nhiều đường dây tiêu thụ lâm sản và động vật hoang dã bất hợp pháp; các loại súng săn và các phương tiện bị nghiêm cấm sử dụng khác theo quy định của pháp luật vẫn chưa được điều tra thu hồi”. Và bởi thế, “Với tình hình này, nhiều loài thú hoang dã của rừng Cát Tiên vẫn tiếp tục bị đe dọa”- ông Giám đốc VQG Cát Tiên lưu ý.
 |
| Hổ ở VQG Cát Tiên đã trở thành con vật “không nhìn thấy được dấu vết” từ nhiều năm qua. |
Khắc Dũng
