(GLO)- Để có tiền chơi game, hai cậu bé ở thôn Blo, xã A Dơk, huyện Đak Đoa rủ nhau đi hái trộm cà phê trên rẫy về bán. Hành vi này đã bị người dân bắt quả tang và giao cho làng xét xử theo luật tục. Phiên xử công khai các đối tượng trộm cắp cà phê đã được mở trước sự chứng kiến của hàng trăm người dân trong làng, góp phần răng đe, hạn chế tình trạng trộm cắp trên địa bàn.
Rình bắt trộm cà phê
Giá cà phê năm nay tăng cao nên tình trạng trộm cắp cà phê cũng có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp so với những năm trước đây. Các đối tượng chủ yếu là thanh thiêu niên, thậm chí các em nhỏ (tuổi từ 12 đến 16) ở các làng người đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn các huyện Đak Đoa, Ia Grai… Mục đích chủ yếu là đi hái trộm bán để kiếm tiền chơi game. Đặc biệt, các vụ hái trộm cà phê diễn ra liên tiếp ngay từ đầu vụ đã gây nhiều bức xúc cho người dân trên địa bàn xã A Dơk.
 |
| Ông Hoàng Ul kể lại chuyện đưa 2 đối tượng trộm cắp cà phê ra xử theo luật tục. Ảnh: Q.T |
Anh Nguyễn Nhật Hiền (thôn Tân Lập, xã A Dơk), trồng 1,3 ha cà phê ở thôn Blo là một trong những nạn nhân của tình trạng trộm cắp thời gian qua. Từ đầu mùa vụ đến nay, kẻ gian đã nhiều lần đột nhập vào rẫy cà phê của anh Hiền để hái trộm. Không chỉ hái mà chúng còn bẻ cành mang đi, làm ảnh hưởng đến thu hoạch của cây nhiều năm sau.
Anh Hiền bức xúc nói: “Trồng cà phê cả năm với biết bao công sức, mồ hôi thì mới cho thu hoạch. Năm nay cà phê mất mùa nhưng được cái an ủi là giá cao nên cũng vớt vát được phần nào. Nào ngờ gần đến ngày thu hái thì bị kẻ gian trộm cắp. Nhìn cây cà phê sai quả bị cắt cành, hoặc tuốt sạch hạt mà lòng tôi đau như cắt. Càng đau, tôi càng quyết chí rình bắt những tên trộm cho bằng được”.
Khoảng 16 giờ 30 phút một ngày giữa tháng 10, như có một linh tính mách bảo, anh Hiền một mình lên rẫy rình trộm. Càng tiến gần vào rẫy cả phê của mình, anh nghe những âm thanh rột rạo và những cành cà phê lung lay do sức người tác động.
“Tôi đoán là có người đang hái trộm cà phê nên từ từ áp sát, cố gắng không tạo ra tiếng động. Khi đến lại gần, 2 tên trộm mãi mê tuốt cà phê của tôi. Tôi lao ra khống chế 1 tên. Tên này cố bung sức thoát khỏi tôi nhưng không thoát được. Tên còn lại thấy thế ba chân bốn cẳng bỏ chạy bạt mạng”- anh Hiền kể lại.
Bị tóm, tên trộm khai, mình tên là Myư (15 tuổi, ở làng Blo, A Dơk). Đồng phạm của Myư là Hyưng (14 tuổi, ở cùng làng). Mục đích hái trộm để bán lấy tiền chơi game. Ngay sau đó, anh Hiền trực tiếp đưa trên trộm cà phê về nhà trưởng thôn Blo để báo cáo vụ việc. Tổng khối lượng cà phê bị hái trộm là khoảng 40 kg.
Răng đe bằng luật tục
Ông Hoàng Ul-Trưởng ban Mặt trận thôn Blo cho biết, những năm trước thôn có xảy ra trộm cắp vặt như cà phê, tiêu, gà, vịt... Để ngăn chặn tình trạng trộm cắp cà phê, thôn làng đã họp và thống nhất nếu người dân trong làng hoặc ngoài làng tham gia trộm cắp cà phê sẽ bị xử phạt 1 triệu đồng/kg cà phê tươi.
 |
| Cà phê của người dân thôn Tân Lập trồng tại thôn Blo bị trộm tuốt sạch khi trái vẫn còn xanh. Ảnh: Q.T |
Khi anh Nguyễn Nhật Hiền bắt vụ hái trộm cà phê và giao đối tượng cho thôn, chúng tôi xác minh và những người tham gia trộm cắp đã thừa nhận vụ việc. Sau khi có cơ sở, chúng tôi quyết định đưa 2 đối tượng trộm cắp ra xử trước làng.
Hôm sau, tại làng Blo, một phiên xử hai đối tượng trộm cắp cà phê được mở ra. Phiên xử có Trưởng thôn, già làng, Trưởng ban Mặt trận thôn cùng bị hại, 2 “bị cáo” trộm cắp cà phê, người thân cùng hàng trăm người dân trong làng.
“Tại phiên xử theo luật tục, hai đối tượng trộm cắp đã thừa nhận hành vi trộm cắp cà phê, đồng thời tỏ ra ăn năn hối lỗi. Người thân của hai đối tượng trộm cắp cũng xin lỗi trước làng, đồng thời đồng ý nộp phạt. Tuy nhiên, họ nói rằng gia đình còn nghèo, mong được giảm nhẹ tiền phạt. Sau khi có ý kiến thống nhất của các thành viên, làng đã đồng ý giảm nhẹ hình phạt. Cuối cùng, làng phạt 2 đối tượng trộm cắp 2,2 triệu đồng vì trộm 40 kg cà phê”- ông Hoàng Ul cho biết.
Lý giải về việc giảm nhẹ hình phạt, ông Hoàng Ul nói: “Các đối tượng còn trẻ, cũng cần tạo điều kiện. Xử phạt nhằm mục đích để răng đe, ngăn chặn tình trạng trộm cắp tái diễn. Tuy nhiên phạt thì phải dựa trên cơ sở thực tế hoàn cảnh gia đình của các đối tượng. Các đối tượng thành tâm ăn năn, hối cải. Sự việc cũng đã được chúng tôi đưa ra xử công khai trước làng, cũng sẽ là bài học răn đe cho người khác”.
Cũng theo ông Ul thì từ lúc đưa vụ việc trộm cắp ra xử công khai tại làng thì không có xảy ra vụ trộm cắp cà phê nào nữa. Cũng không có thanh niên nào tham gia trộm cắp. Riêng hai đối tượng xử phạt giờ ở nhà tu chí làm ăn, hứa không ăn trộm nữa. Thôn làng giờ yên bình hơn rồi.
Theo dõi toàn bộ phiên xử hai đối tượng trộm cắp cà phê của mình, anh Nguyễn Nhật Hiền cho biết: “Tôi thấy làng rất công tâm khi xét xử. Tôi hài lòng với kết quả xử. Sau phiên xử, người dân thôn Tân Lập trồng cà phê ở thôn Blo không thấy báo mất trộm nữa. Chúng tôi cũng yên tâm phần nào”.
Quang Tấn
