(GLO)- Về cơ bản, tôi nhất trí với những đề xuất của Ban soạn thảo sửa đổi Hiến pháp về Điều 32 Dự thảo này, tuy nhiên, có 4 điểm nên sửa đổi, bổ sung bao gồm:
 |
1) Khoản 1 Điều 32 Dự thảo sửa đổi quy định: “Không ai bị coi là có tội khi chưa có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật”. Bỏ đi cụm từ “và phải chịu hình phạt” vì nội dung khoản này đã rất đầy đủ. Vì vậy, để bảo đảm nội dung nguyên tắc “suy đoán vô tội” và thống nhất với quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự, cũng như tương ứng với các chức năng cơ bản trong tố tụng hình sự, nên bổ sung thêm nội dung: “Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan tiến hành tố tụng. Người bị tạm giữ, bị can, bị cáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội”.
2) Khoản 2 Điều 32 Dự thảo sửa đổi quy định: “Người bị buộc tội có quyền được Tòa án xét xử. Không ai bị kết án hai lần vì một tội phạm” nên sửa đổi, bổ sung thành: “Người bị buộc tội có quyền được Tòa án xét xử. Không ai bị Tòa án kết án hai lần về một tội phạm mà người đó đã bị kết án” cho bảo đảm đầy đủ nội dung.
3) Khoản 3 Điều 32 Dự thảo sửa đổi quy định: “Người bị bắt, bị tạm giữ, tạm giam, bị điều tra, truy tố, xét xử có quyền sử dụng trợ giúp pháp lý của người bào chữa” nên sửa đổi, bổ sung thêm cả quyền trợ giúp, tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng, đại diện... nên gọi là “và những người khác theo quy định của pháp luật”. Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định người bào chữa có thể là luật sư; người đại diện hợp pháp của người bị tạm giữ, bị can, bị cáo; bào chữa viên nhân dân; Luật Trợ giúp pháp lý năm 2006 còn quy định cả trợ giúp viên pháp lý cũng được coi là người bào chữa thực hiện các nhiệm vụ như: tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng, đại diện theo pháp luật... hoặc dự phòng sau này có thể có thêm chủ thể nào đó được pháp luật quy định có quyền này.
4) Khoản 4 Điều 32 Dự thảo sửa đổi quy định: “Người bị bắt, bị tạm giữ, tạm giam, bị điều tra, truy tố, xét xử trái pháp luật có quyền được bồi thường thiệt hại về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự. Người làm trái pháp luật trong việc bắt, tạm giữ, tạm giam, điều tra, truy tố, xét xử gây thiệt hại cho người khác phải bị xử lý theo pháp luật” nên sửa đổi, bổ sung cho ngắn gọn và thống nhất với Điều 29 Bộ luật Tố tụng Hình sự như sau: “Người bị bắt, bị tạm giữ, tạm giam, bị điều tra, truy tố, xét xử trái pháp luật có quyền được bồi thường thiệt hại về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự, quyền lợi. Người làm trái pháp luật trong các hoạt động tố tụng gây thiệt hại cho người khác phải bị xử lý nghiêm minh theo các quy định của pháp luật”.
Luật sư Hoàng Gia Đoán
(Văn phòng Luật sư Hoàng Gia Luật, Đoàn Luật sư tỉnh Gia Lai)
