Đà Lạt mùa hoa Tết

(GLO)- Từ tinh mơ, khi những giọt sương đêm còn đọng trên cành lá, hơi lạnh cuối năm vẫn bồng bềnh theo những đám mây bay lơ lững trên lưng chừng đồi thông thì những người trồng hoa ở Thái Phiên, Vạn Thành, Hà Đông, TP. Đà Lạt (Lâm Đồng) đã vội vã ra vườn. Với người trồng hoa, đây là thời điểm chạy đua với thời gian đến Tết cổ truyền của dân tộc.

Xuân về trên cánh đồng hoa

Nơi tôi đứng là trụ sở UBND phường 12, TP. Đà Lạt. Phóng tầm mắt ra xa chợt nhận ra cánh đồng hoa Thái Phiên (nơi trồng cúc lớn nhất Đà Lạt) đã tồn tại hàng nửa thế kỷ qua giữa miền đất lạnh này như cái bao lơn hùng vĩ, bát ngát trải dài tít tắp tới tận chân đồi. Thoạt nhìn cái bao lơn lớn ấy, tuyệt nhiên không một bóng người. Thật khác với những người làm nông nghiệp ở Thanh Hóa quê tôi. Với những người trồng hoa ở Thái Phiên, họ đã làm trong nhà kính, nhà lưới, tưới nước, phun thuốc sâu tự động, mưa không ướt người, nắng không tới đầu, với họ qua lâu lắm rồi cái cảnh con trâu, cái cày.

Về Thái Phiên tháng cuối năm, trong các ngôi nhà ẩn hiện trên cánh đồng hoa cúc bạt ngàn cửa đều khóa im ỉm, tất cả đã ra vườn. Trên vườn hoa, nhà ươm, hối hả, nhộn nhịp, thoăn thoắt những cánh tay cắt ngọn, tỉa cành, uốn cho hoa cúc lên thẳng và trên gương mặt của những con người lao động ấy đã lấm tấm những giọt mồ hôi. Mệt!... Nhưng ai cũng vui mừng, cũng hi vọng làng hoa sẽ có một mùa bội thu vào dịp Tết. Chị Nguyễn Thu Hiền, tâm sự: “Nhà có bốn sào đất, tất cả đều đã trồng hoa cúc để bán vào dịp Tết. Giờ đã mệt nhưng chưa là gì đâu so với những ngày cắt hoa bán vào dịp Tết, những ngày đó phải làm việc đến một hai giờ sáng là chuyện thường, thậm chí phải chia nhau thức làm suốt đêm!...”.
 

Thái Phiên đất rộng, người thưa, để xuống giống đồng bộ cho dịp Tết, hầu hết những gia đình trồng hoa nơi đây đều phải thuê người đến từ những địa phương khác tới làm với giá 120.000-130.000 đồng/ngày (bao ăn trưa) nhưng không phải lúc nào cũng có thể thuê được người làm, nhất là vào dịp Tết, số tiền thuê nhân công cắt hoa có thể lên đến 400.000 đồng/ngày. Hiện nay, Thái Phiên đã xuống giống được trên 300 ha hoa cúc các loại để phục vụ thị trường Tết. Để cúc đồng loạt cho thu hoạch vào dịp Tết, những người trồng cúc ở Thái Phiên phải hằng ngày chăm sóc, bón phân, phun thuốc, bấm ngọn, tỉa cành. Cúc sẽ cho thu hoạch tập trung trong vòng một tuần vào dịp giáp Tết.

Trồng cúc cũng lắm kỳ công. Một lão nông đã có kinh nghiệm trồng cúc trên dưới 20 năm tại Thái Phiên nói với tôi rằng, từ khi hạ cúc xuống đất cho tới khi được thu hoạch, chưa một ngày nào lão vắng mặt trên vườn cúc. Phải chăm sóc, theo dõi hằng ngày để kịp thời “bắt bệnh” mà điều trị tận gốc. Không như các loại rau, củ, quả khác ở Đà Lạt, muốn cúc cho ra hoa đều, đẹp, hoa nở được lâu buộc phải trồng trong nhà kính, nhà lưới, tưới bằng nước sạch cùng một chế độ chăm sóc đặc biệt.

Người trồng cúc không bao giờ cho loài hoa này được phép “ngủ”, ngay cả khi vừa trồng xuống đất. Lúc bóng chiều rơi xuống, màn đêm bao phủ, những lớp sương mù bồng bềnh xuất hiện “vương quốc cúc” lại sáng rực ánh điện. Ánh sáng điện sẽ làm cho nhiệt độ trong nhà lưới, nhà kính đủ độ ấm, kích thích cho cây phát triển, nhất là không cho cúc “ngủ”. Bởi loại hoa này vốn “lười”, một khi được “ngủ” là nhất quyết không chịu lớn, cây sẽ lùn, bông nhỏ, làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng hoa.

Kỳ công chăm sóc là vậy, nhưng cũng có lần người trồng cúc ở Thái Phiên phải trắng tay, đó là những lần cúc rớt giá. Còn nhớ, có những lần Thái Phiên trúng lớn mùa hoa cúc nhưng giá lại rớt thê thảm, bán không ai mua, cho không ai lấy, khi ấy hàng hecta cúc đẹp như trong tranh buộc phải nhổ bỏ, chất thành từng đống để khô và đốt. Vậy là bao nhiêu công sức, tiền bạc của nhà vườn theo những cánh đồng hoa cúc bạt ngàn tiêu tan thành tro bụi.     

Làng hoa công nghiệp

Sau nửa thế kỷ gây dựng, từ một vùng đất hoang vu với các loại cây bụi rậm rạp đến nay Thái Phiên đã trở thành một nơi trù phú, một làng hoa công nghiệp nổi tiếng cả nước với trên 300 ha hoa cúc các loại. Thái Phiên đã có trên 1.100 hộ trồng cúc, sản lượng hằng năm chiếm trên 90% hoa cúc của thành phố Đà Lạt. Ngày nay, người Thái Phiên vẫn thường tự hào về điều đó vì khi nhắc tới hoa cúc là mọi người nghĩ tới Đà Lạt, và khi tới Đà Lạt muốn ngắm nhìn hoa cúc thì phải tới vùng đất Thái Phiên.
 

Ông Hồ Ngọc Dinh, Chủ tịch Hội Nông dân phường 12, TP. Đà Lạt tâm sự, làng hoa Thái Phiên chỉ thật sự khởi sắc, năng suất và chất lượng hoa bắt đầu tăng mạnh kể từ năm 1998 khi người dân biết áp dụng các công nghệ tiên tiến để sản xuất hoa như canh tác trong nhà kính, công nghệ tưới tiêu tự động, các quy trình trồng, chăm sóc hoa đã bắt đầu hoàn chỉnh. Diện tích hoa trồng trong nhà kính tăng lên nhanh chóng từ 30 ha năm 1998 trở về trước đến nay diện tích này đã tăng lên 250 ha, sản lượng hoa tương ứng cũng từ 30 triệu cành/năm, nay đã lên trên 300 triệu cành/năm.

Làng hoa Thái Phiên cũng đã quy tụ được trên 40 loài hoa cúc các loại có xuất xứ từ nhiều nước trên thế giới tạo ra sự đa dạng về màu sắc, được thị trường trong và ngoài nước ưa chuộng. Nhờ áp dụng những tiến bộ mới trong việc trồng và chăm sóc hoa mà năng suất và chất lương hoa của Thái Phiên ngày càng tăng cao. Đến nay, doanh thu mỗi hecta hoa của vùng đất này đã lên trên 540 triệu đồng/năm, trừ mọi chi phí người trồng hoa còn lãi khoảng 200 triệu đồng/năm.

Ngoài ra, Thái Phiên còn có 12 kho lạnh để bảo quản giống, 10 cơ sở ươm giống cúc thương phẩm chuyên cung cấp giống cho địa phương cùng nhiều vùng khác của TP. Đà Lạt và các huyện lân cận.

Thái Phiên ngày nay đã thay da đổi thịt, những ngôi nhà cao tầng sang trọng đang đua nhau san sát mọc lên từng ngày cho thấy cuộc sống của người trồng hoa đã thực sự khởi sắc. Để rồi hôm nay, khi hoàng hôn buông xuống, tôi đứng trên tầng 2 UBND phường 12, TP. Đà Lạt phóng tầm mắt ra xa trên những cánh đồng hoa bằng nhà kính, nhà lưới ngút ngàn sáng rực ánh đèn điện, trông thật huy hoàng, lộng lẫy.

Ngô Khắc Lịch