Ăn để nhớ, nhưng ở đây không có đặc sản thời trân, không có sơn hào hải vị. Đây là những mắm, những cà, những canh, những cá từ rau quả vườn nhà, bờ giậu, từ chợ quê mùa rộ giá rẻ như cho.
 |
| Ảnh: P.VŨ |
Đây là bàn tay của bà, của mẹ chăm chút, nếm nêm để những rau cá quen thuộc rẻ tiền cũng biến thành món ngon cho con cho cháu và rồi biến thành miền nhớ khi những đứa trẻ lớn lên.
Đây là những tính toán chắt chiu, tảo tần vén khéo đã được truyền đời của những người phụ nữ quê nghèo để chồng con vừa được bữa no, lại vừa được thưởng thức lắm hương nhiều vị giữa cảnh nhà nghèo, quê khó, mùa lụt vẫn còn hũ mắm, hũ dưa cà...
Đây không chỉ là những món ăn, cũng không chỉ là mẹ, là má của riêng tác giả, lại cũng không chỉ là quê hương Hội An, dù chỉ riêng Hội An đã đủ cho hàng chục cuốn sách rồi.
Đây là xứ Quảng, là miền Trung, là Việt Nam, đi đâu đâu tới những làng quê cũng gặp những bà mẹ nghèo đang tảo tần hôm sớm, tất bật giữa chợ, tay chọn lựa mớ rau, con cá, trong lòng tính toán xem mua bao nhiêu thì đủ cho bữa cơm, cá kho thế nào cho rục, rau bỏ vào nồi ra sao để được xanh…
Những tất bật, vất vả, chắt chiu dung chứa một trời yêu thương, dung chứa một bể sâu thăm thẳm của ký ức truyền đời.
Những câu chuyện tác giả Kim Em viết quanh mâm cơm nhà mình hôm nay được chắt lọc từ cả tuổi thơ quanh gian bếp của mẹ.
Mẹ thì thủ thỉ những câu chuyện, lời dặn dò của bà ngoại. Và bà ngoại nữa, cũng đã từng như vậy. Rồi đến lượt những cô con gái Bầu, Bí của chị hôm nay sẽ đọc, sẽ kể lại, dù cuộc sống đã khác xưa lắm rồi.
Vì vậy, đọc Ăn để nhớ hôm nay sẽ không chỉ nhớ cá, nhớ mắm, nhớ rau của những ngày nào, không chỉ nhớ Hội An. Đọc sách ngày hôm nay mà thấm, mà hiểu những hạt mồ hôi miền Trung, những người con của miền Trung.
Nhất là trong những ngày này, khi miền Trung đang ngập trong biển nước, mỗi ngày lại có những nỗi đau đến không khóc được.
Đọc về những món ăn - nhớ về những làng quê nghèo - ngẫm từ trong ruột những vị mặn ngọt chát đắng ngẫm đi, hiểu rằng vì sao mà người miền Trung "trời hành cơn lụt mỗi năm" nhưng vẫn "còn da lông mọc, còn chồi nảy cây".
Theo PHẠM VŨ (TTO)
