Người dân làm cầu giao thông nông thôn tại huyện Giồng Riềng (tỉnh Kiên Giang). Ảnh: QUỐC BÌNH |
Từ “biệt đội” cựu chiến binh vá đường
Không chỉ hiến đất để làm đường, mà khi những con đường sử dụng lâu ngày bị xuống cấp, hư hỏng, nhiều người sẵn sàng bỏ công sức, tiền bạc ra dặm vá. Hơn 7 năm qua, hình ảnh những cựu chiến binh chung tay khiêng từng bao xi măng, cát đá, cần mẫn vá đường đã không còn xa lạ với nhiều người dân ở ấp Tấn Ngọc Đông, xã Ngọc Chánh, huyện Đầm Dơi (tỉnh Cà Mau).
Ông Liêu Văn Phát (79 tuổi, Chi hội Cựu chiến binh ấp Tấn Ngọc Đông) cho biết, chi hội có 58 hội viên, đa phần là những người lớn tuổi nhưng vẫn “thích làm chuyện bao đồng”. Nơi ông Liêu Văn Phát sinh sống vốn là vùng sâu vùng xa của tỉnh Cà Mau, điều kiện đi lại khó khăn, trước đây người dân địa phương chủ yếu đi lại bằng đường thủy. Vì vậy, khi Nhà nước tiến hành làm đường, người dân rất phấn khởi. Nhưng rồi thời gian qua đi, xe cộ qua lại lâu ngày, đường bắt đầu hư hỏng, xuống cấp.
Không để những con đường đã làm thay đổi diện mạo quê hương xuống cấp nghiêm trọng, năm 2015, những thành viên cựu chiến binh ấp Tấn Ngọc Đông nảy ra ý tưởng thành lập “biệt đội vá đường”. Để có kinh phí hoạt động, mỗi hội viên tự nguyện trích 20.000-30.000 đồng/tháng để mua vật tư vá đường. Vì vậy, mỗi khi thấy tuyến đường giao thông trong vùng xuất hiện “ổ gà” thì “biệt đội” lại có mặt để cùng… dặm vá.
Theo cựu chiến binh Phan Văn Nên (Chi hội Cựu chiến binh ấp Tấn Ngọc Đông), những ngày đầu “biệt đội” đi vá đường, bà con trong vùng lấy làm lạ. Không ít người đi qua khuyên mấy cụ lớn tuổi thì nghỉ ngơi cho khỏe. Nhưng dần dà, bà con lối xóm cũng quen dần và động viên, có những lúc thanh niên trai tráng trong vùng cũng phụ giúp vá đường nhanh hơn. “Những việc làm dù nhỏ nhưng chúng tôi mong muốn góp phần cùng ngành chức năng đảm bảo những con đường ở quê hương được an toàn, cho bà con lối xóm đi lại, các cháu học sinh đến trường dễ dàng hơn”, ông Phan Văn Nên chia sẻ.
…đến những đội xây cầu từ thiện
Bị tai nạn lao động mất nửa bàn tay trái, ông Ba Thum (Phạm Văn Thum, 75 tuổi, ngụ TP Long Xuyên, tỉnh An Giang) bỏ nghề nuôi cá, chuyển qua đi xây cầu từ thiện khắp vùng nông thôn An Giang… Ông bắt đầu từ việc xây lại cây cầu rộng 1,5m cho các cháu học sinh tới trường. Cây cầu có chi phí 60 triệu đồng, ông Ba Thum và một người ở gần nhà góp được 20 triệu đồng, còn lại mua vật liệu thiếu, trả chậm. Không có kinh nghiệm, ông Ba Thum phải lặn lội qua tới tỉnh Đồng Tháp giáp ranh để học hỏi…
Tại xã Mong Thọ A, huyện Châu Thành (tỉnh Kiên Giang), Hội Chữ thập đỏ xã đã đứng ra thành lập đội thi công tình nguyện chuyên đi xây cầu. Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ xã Mong Thọ A Huỳnh Văn Hôn cho biết, xây dựng cầu giao thông nông thôn là nhu cầu bức thiết, hội đã xây dựng mô hình “Dân vận khéo” xã hội hóa cầu giao thông nông thôn, từ đó tuyên truyền, vận động nhà hảo tâm trong và ngoài xã cùng nhau xây dựng cầu. Cây cầu mới hoàn thành đầu năm nay là cầu Ba Bề ở ấp Hòa Ninh có kinh phí 200 triệu đồng.
Những cây cầu giao thông nông thôn được xây dựng tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, góp phần thực hiện thành công mục tiêu xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã. Hiện nay, xã Mong Thọ A có khoảng 70km đường giao thông nông thôn và 65 cây cầu với tổng chiều dài hơn 1.300m.
Hàng năm, Hội Chữ thập đỏ xã Mong Thọ A phối hợp chính quyền cơ sở khảo sát các cây cầu cần nâng cấp để đảm bảo việc đi lại của người dân cũng như lưu thông hàng hóa được dễ dàng hơn. Sau đó, ông Huỳnh Văn Hôn sẽ thiết kế, dự toán kinh phí và tiến hành “đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà” vận động người dân đóng góp tiền của, công sức để cùng xây dựng cầu giao thông nông thôn.
Ông Lê Việt Bắc, Giám đốc Sở GTVT tỉnh Kiên Giang, đánh giá, phong trào toàn dân chung tay xây dựng giao thông nông thôn, xây dựng nông thôn mới, phong trào xóa cầu khỉ, cầu tạm… hơn 10 năm qua đã mang lại ý nghĩa chính trị - xã hội vô cùng to lớn. Phong trào là một minh chứng cho ý Đảng - lòng dân. Lòng dân đồng tình, ủng hộ thì việc khó mấy cũng xong. Không thể tính hết người dân đã hiến bao nhiêu đất, đóng góp bao nhiêu tiền của, công sức để làm đường, xây cầu, sửa chữa hư hỏng trên các tuyến đường liên ấp, liên xã… “Tại các lần sơ kết, tổng kết phong trào (toàn dân làm đường giao thông, xây cầu nông thôn), chúng tôi đều đánh giá đó là những phong trào của lòng dân, chỉ có lòng dân đồng thuận mới được như vậy”, ông Lê Việt Bắc nói.
Không thể kể hết những tấm gương tiêu biểu, những mô hình “Dân vận khéo” trong xây dựng giao thông nông thôn vùng ĐBSCL. Chỉ biết, hiện nay toàn bộ đường tới trung tâm xã, đường liên ấp trong cả vùng đều đã nhựa hóa, bê tông hóa. Từ chỗ có đường, làm cầu kiên cố, tới việc sửa chữa, duy tu cầu đường đều được người dân các địa phương vùng ĐBSCL cùng với nhà nước chung tay thực hiện tốt. Mở đường, nới cầu cho rộng hơn, để hàng hóa lưu thông nhanh hơn, nhiều hơn nữa, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế nông thôn thời kỳ mới.
Giờ kiếm cây cầu khỉ chụp ảnh cũng rất khó!
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Huỳnh Lãnh (Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Kiên Giang) nói vui: “Ngày trước, anh em hay tìm mấy cây cầu khỉ ở nông thôn rồi nhờ các cô gái mặc áo dài đẹp bước lên tạo dáng. Những bức ảnh “áo dài chênh vênh trên cầu khỉ” một thời từng mô tả sinh động về đời sống văn hóa vùng nông thôn Nam bộ. Qua thời gian phát triển, các vùng nông thôn, kể cả vùng sâu vùng xa, biên giới, hải đảo bây giờ đều có đường nhựa, đường bê tông kiên cố. Các cây cầu khỉ đã lui vào dĩ vãng, nhường chỗ cho các cây cầu dầm thép, cầu bê tông khang trang, rộng rãi hơn. Giờ kiếm cây cầu khỉ để làm cảnh chụp ảnh cũng rất khó!”.