Còn với tôi, điều đáng sợ nhất lại là sự buồn chán và cô đơn. Rồi dần dần, tôi cũng chìm đắm vào sự cô quạnh đó. Ban đầu, tôi lắng nghe tiếng mọt nghiến trong cột gỗ, rồi đến tiếng những cánh ong đi tìm vị ngọt của mình. Sau nữa là một con nhện giăng những sợi tơ từ điểm chấp chới này đến sự hiểm trở khác trên trần nhà…
Và, xa xa kia, phía ngọn đồi, đàn chim đã trở về. Tôi chẳng rõ đó là loài chim gì nhưng ít ra cũng khiến tôi thấy ấm lòng vào mỗi buổi chiều.
Từ ngày ấy, tôi coi phía sườn đồi-nơi có những cây dại mọc tự nhiên, phô sự gầy guộc lên nền trời xanh là một thú vui của riêng mình. Thật ra, lâu nay vẫn có những chú chim bay về khu vườn của tôi hót líu lo. Đã không ít lần, chúng làm tổ trong vườn, từng bị tôi đánh bẫy và nhốt trong lồng.
Một hôm, cha tôi đem về một chiếc ống nhòm đã cũ. Ông bảo đó là món quà mà người bạn từng đi nước ngoài tặng cho ông. Chú ấy mua để quan sát cảnh vật khi tuyết trắng bao phủ.
Từ hôm đó, tôi có thể quan sát những đàn chim được rõ hơn. Tôi thật sự bất ngờ vì khác xa so với những gì mình hình dung, chúng bận rộn kiếm ăn, làm tổ và nháo nhác lo âu khi có bước chân những người đi từ trên đồi xuống.
Nghe tôi kể, mẹ bảo: Loài vật nào cũng cần kiếm mồi, xây tổ và có những đàn chim phải ra đi về một miền đất xa xôi tránh rét.
Khi tôi trưởng thành, không may mắn như chúng bạn được theo học những trường nghề dưới thị xã, tôi phải bước lên chuyến xe đi kiếm việc làm nơi thành phố lớn. Mẹ rất buồn và lo nhưng ý tôi đã quyết.
Cho đến khi cái xóm nhỏ của tôi chỉ còn là cái chấm nhỏ xíu, tôi mới cố nhoài người để ngóng về phía những đàn chim nhưng chỉ thấy bầu trời cuối xuân.
Ở phố, khoảng trời chỉ còn là một thoáng chốc qua những ô cửa. Người ở phố sống với chiếc kim đồng hồ, với cuốn lịch bàn và những cuộc gặp, hẹn hò, chờ đợi. Tôi dần cảm nhận được những mưa, nắng, tiếng chim… chỉ thuộc về quê nhà, về những người sống dựa vào đồng đất.
Thế rồi, năm tháng qua đi. Khi tuổi tác làm con người ta khác đi, tôi lại thấy nhớ những điều bấy lâu quên lãng. Cuộc sống là sự lựa chọn, kiếm tìm và bỏ quên. Mấy lần tranh thủ về thăm mẹ, tôi cảm nhận được sự đổi thay của quê mình.
Những ngọn đồi đã được san bớt một phần, nhà cao che khuất tầm nhìn, xe cộ đông đúc, khói bụi. Người già dần khuất bóng, người trẻ bận đi xa mưu sinh, lũ trẻ mải miết đi học. Trong từng ô cửa hình như không còn đứa trẻ nào cô đơn, ngóng theo đàn chim phía chân trời như tôi ngày nào.
Ngày nọ, có một họa sĩ đến chơi. Anh kể chuyện dự kiến xây nhà nhưng lại lo tranh vẽ, khung, giá bừa bộn quá. Tôi nói với anh, nhà còn một căn gác bỏ không rất sạch sẽ, khô ráo, sẽ dành cho anh. Anh vui vẻ cảm ơn và dọn đồ đến chỗ tôi.
Từ đó, chúng tôi có dịp trò chuyện với nhau nhiều hơn. Có lần anh bảo: “Sao cậu không thử gửi gắm những suy cảm của mình vào tranh”. Tôi rất cảm động và biết anh đã đọc được suy nghĩ của mình. Tôi bắt đầu chìm đắm trong suy nghĩ.
Và rồi, bức tranh của tôi ra đời với hình ảnh chủ đạo là đàn chim mải miết bay về phía sườn đồi. Anh xem xong liền rủ tôi đến tham quan gallery mới của mình trong một buổi chiều nhiều gió.
Thật bất ngờ, nơi anh đưa tôi đến cách nhà tôi không xa. Ở đây, anh đã mua một mảnh đất rộng, có đồi rừng. Anh bảo tôi ngồi chơi và chờ đợi. Chẳng mấy chốc, tôi đã thấy những cánh chim chiều trở về từ phía cánh rừng mới mọc lên. Tôi thấy tâm hồn mình trẻ lại như thuở nào.