Quốc gia di sản thế giới

(GLO)- Trong những lần đi châu Âu trước, vì chưa đến được Vatican nên chuyến đi vừa qua tôi quyết định đến bằng được thành quốc này. Đây là một đất nước tuy nhỏ về diện tích và dân số nhưng được coi là trung tâm văn hóa của phương Tây thời kỳ Phục hưng và hiện là trung tâm quyền lực cao nhất của Giáo hội Công giáo. Vatican được quốc tế công nhận là quốc gia nhỏ nhất thế giới và UNESCO công nhận là Di sản thế giới. Đây là di sản duy nhất trên thế giới gồm trọn vẹn một quốc gia.

Với diện tích 0,44 km2, dân số 799 người (tính đến 17-12-2019), Vatican nằm lọt thỏm trong lòng thủ đô Rome, nước Cộng hòa Ý. Bốn mặt được bao bọc bởi tường thành, tách biệt giữa Ý và Vatican. Vatican có rất nhiều công trình kiến trúc thời Phục hưng mang đậm nét tôn giáo như: Bảo tàng Vatican, Thánh đường Phêrô, Nhà nguyện Sistine, Quảng trường Thánh Phêrô... nguy nga, có sức hấp dẫn đến khó cưỡng đối với những ai yêu mến nghệ thuật.

Vương Cung Thánh đường Phêrô là công trình lớn nhất thủ đô Rome và thành Vatican, được UNESCO xếp loại Di sản thế giới. Đứng trên nóc của thánh đường này có thể ngắm toàn cảnh TP. Vatican và Rome. Bên trong thánh đường trưng bày nhiều tác phẩm nghệ thuật quý giá, thực hiện bởi những nghệ sĩ tài hoa của nước Ý lúc bấy giờ. Nổi bật là những bức tranh khổng lồ trên trần thánh đường, 39 bức tượng thờ những vị Thánh đã cùng khai sáng ra nơi này, tượng Pietà của nghệ sĩ Michelangelo mà người Việt Nam gọi là “Đức Mẹ Sầu Bi”. Đây là Vương Cung Thánh đường lớn nhất thế giới và linh thiêng nhất của Thiên Chúa giáo, là nơi Đức Giáo hoàng hành lễ và tín đồ khắp nơi đổ về hành hương.

Quảng trường Thánh Phêrô nằm ngay trước thánh đường Phêrô, có hình elip với diện tích khoảng 2,3 ha, sức chứa trên 60.000 người. Tâm quảng trường là cây cột đá Obelisk Ai Cập. Cột này có công dụng như một chiếc đồng hồ mặt trời, vào đúng 12 giờ trưa bóng của cây cột sẽ chiếu xuống ngay giữa chiếc đĩa bằng đá cẩm thạch trắng bên dưới. Đối xứng hai bên cây cột theo hướng Nam-Bắc là 2 bồn phun nước bằng đá. Quảng trường Thánh Phêrô tiếp giáp TP. Rome về hướng Bắc. Tại đây không có tường thành bao bọc nên Vatican và Ý thống nhất có một đường biên giới ảo chạy dọc giới hạn bên ngoài quảng trường.

Trong khi Quảng trường Thánh Phêrô là một không gian mở cho những ai muốn đến thì Bảo tàng Vatican có cổng vào nằm trên đường Vaticano là không gian đóng, ai muốn vào thì phải mua vé. Bảo tàng Vatican là cơ sở thứ 2 nằm trong tổng thể thành quốc Vatican được UNESCO công nhận là Di sản thế giới. Theo các nhà nghiên cứu, Bảo tàng Vatican là một trong những bảo tàng lớn nhất trên thế giới, có lối kiến trúc pha trộn khéo léo giữa xưa và nay, truyền thống gắn với hiện đại. Với 12 gian nhà, 5 dãy hành lang cao 3 tầng, có tổng chiều dài khoảng 7 km, chia thành 25 tiểu mục, Bảo tàng Vatican hiện lưu giữ, trưng bày bộ sưu tập trên 70.000 tác phẩm, gồm điêu khắc, hội họa, gốm sứ và các bản đồ cổ do các đời giáo hoàng sưu tập từ thời Phục hưng, ghi dấu các nền văn minh La Mã, Hy Lạp, Ai Cập. Ngoài hiện vật trưng bày, du khách còn bị choáng ngợp bởi hàng trăm bức họa cầu kỳ do các họa sĩ tài hoa Michelangelo, Raphael, Bramante, Bernini, fazzini, Pericle vẽ trực tiếp trên những mái trần vòm cong. Những mảng tường kéo dài như bất tận, một cầu thang xoắn nằm ngay lối vào với 2 đường dốc hình xoắn đan xen, một lối dẫn lên, một lối dẫn xuống riêng biệt, giống như chuỗi xoắn ADN, tạo ra nét độc đáo không nơi nào có được...

Đến Vatican, tôi không những choáng ngợp trước vẻ đẹp kỳ vĩ của từng mảng công trình mà còn thấy rõ sự đóng góp rất lớn của di sản này cho nhân loại. Qua đó, tôi cảm nhận được những giá trị của văn hóa tâm linh và tôn giáo đối với con người. Sâu lắng hơn là mong muốn có sự bảo tồn về một thời đại Phục hưng ở nước ta.

 TRUNG ANH