(GLO)- Những ngày đầu năm mới, người ta dễ bắt gặp hình ảnh những người phụ nữ Jrai gùi những ống cơm lam dẻo thơm phục vụ du khách vui xuân tại các điểm vui chơi giải trí trên địa bàn thành phố Pleiku. Đối với nhiều người, được thưởng thức món ăn truyền thống này vào ngày Tết quả là điều thú vị.
Bắt đầu từ sáng Mùng 2 Tết, nhiều chiếc gùi đựng ống cơm lam xuất hiện trước cổng Công viên Đồng Xanh (xã An Phú, TP.Pleiku). Mỗi chiếc gùi đựng khoảng 20 đến 50 ống cơm lam. Không chào mời rộn rã như những quầy hàng khác, những người phụ nữ bán cơm lam ngồi nép mình bên chiếc gùi, bẽn lẽn nhìn dòng người vui xuân. Chính sự trầm lặng của họ đã thu hút sự chú ý đặc biệt của du khách vui xuân.
 |
| Chị Hmen (làng Bren, xã Biển Hồ, TP.Pleiku) vui vẻ bán cơm lam phục vụ khách vui xuân. Ảnh: Trần Dung |
“Làng mình có khoảng 7 đến 10 người làm món cơm lam để bán cho mọi người trong những ngày Tết. Mặc dù hiện nay có nhiều món ăn đặc sắc cho các ngày lễ, Tết nhưng mình vẫn nghĩ cơm lam vẫn là một món ăn truyền thống, mang những nét đặc trưng riêng của người Jrai nên mọi người gần xa đến vui xuân vẫn sẽ thích thưởng thức món ăn này”-Chị Hmen (làng Bren, xã Biển Hồ, TP.Pleiku) vừa nhanh tay xếp gọn những ống cơm lam vừa vui vẻ chia sẻ. Để có được những ống cơm lam dẻo thơm phục vụ người dân trong những ngày Tết thì bắt đầu từ ngày mùng 1 Tết, chị Hmen đã phải lên rừng để chọn những cây lồ ô tươi, non, có lớp màng mỏng bên trong chặt đem về. 4 giờ sáng ngày hôm sau, chị và người nhà đã bắt đầu dậy đốt than hồng nướng cơm lam.
Muốn cơm lam ngon thì ngoài việc chọn ống lồ ô non, chị Hmen còn chọn gạo nếp dẻo thơm do chính nhà mình trồng. Sau khi ngâm gạo, chị vo sạch và cho gạo vào ống lồ ô. Bình quân mỗi ống lồ ô làm cơm lam dài khoảng 50-60 cm. Một mắt ống cắt đi, một mắt còn lại để nguyên. Khi cho gạo và nước vào thì không rơi vãi ra ngoài. “Sau khi bỏ gạo phải đổ nước vào ống lồ ô ngâm trực tiếp, dùng lá dứa thơm nút ống lại. Khoảng 30 phút sau mang ống cơm lam ra đốt trên bếp lửa rực hồng than củi. Lúc đốt cơm lam phải điều chỉnh ngọn lửa cho đều và xoay lật ống lồ ô luôn tay, để không làm ống bị cháy, cho hạt gạo chín đều, dẻo, thơm ngon”-chị Hmen cho biết.
 |
| Những người phụ nữ bán cơm lam ngồi nép mình bên chiếc gùi, bẽn lẽn nhìn dòng người vui xuân. Ảnh: Trần Dung |
Sau khi hoàn thành những ống cơm lam, 7 giờ sáng ngày hôm sau, chị cùng một số phụ nữ trong làng gùi đi bán. Mỗi ống cơm lam được các chị bán với giá từ 10 ngàn đồng đến 25 ngàn đồng tùy theo độ to nhỏ của ống. Dù các chị không rao bán hay chào hàng rộn rã nhưng du khách vui xuân vẫn bị sự hấp dẫn của những ống cơm lam thu hút, mời gọi.
Chị Nguyễn Hạnh Nguyên (xã Hà Đông, huyện Đak Đoa) mua 5 ống cơm lam để cho gia đình mình thưởng thức trong ngày du xuân đầu tiên. Chị chia sẻ: “Vì nhà ở xa nên gia đình mình lên Pleiku chơi xuân khoảng 2 ngày mới về. Bắt gặp món cơm lam khá lạ miệng nên mình mua để mọi người trong nhà ăn trong bữa trưa hôm nay. Vừa tiết kiệm lại vừa được trải nghiệm món ăn truyền thống này”.
Còn với anh Ksor Rieh (làng Anh, xã Ia Bang, huyện Chư Prông) thì: “Cũng đã lâu lắm rồi nhà mình hông làm món cơm lam nên giờ bắt gặp ở đây khiến mình rất thèm. Được thưởng thức món ăn của dân tộc mình trong không khí lễ hội như thế này thật là ý nghĩa”.
Trần Dung
