(GLO)- Ngày còn đi học xa nhà, tôi chỉ ước có một bữa lỡ xe. Những chuyến xe ngày xưa ít ỏi như chuyến du hành lên vũ trụ. Vậy là sẽ có một ngày không phải về phố ném bước chân vào ồn ào, sớm mai còn được dậy muộn.
Cái ùa vào mắt trong căn nhà ba gian khép cửa bình yên của mình ngày ấy là những tia nắng. Trong ánh nắng ấy, những hạt bụi cố bay lên, xoay mình như được dát lên thân phận của thứ ánh sáng kim tiền nhưng rồi lại rơi xuống lã chã. Thì bụi không có cánh, không có tầm liệng chứ sao? Câu trả lời vu vơ cũng dấp dính như bụi, bám quyện mãi theo tâm trí cho đến bây giờ.
| Minh họa: Huyền Trang |
Hai mươi năm sau, mỗi khi ngồi dưới bầu trời thành phố, qua một con ngõ quen, nhấp ly cà phê để tưởng tượng về một cái tên yêu dấu cũ, chợt thấy hôm nay trong veo thế? Cơm áo đã không còn rình rập từng phút, từng ngày dẫu vẫn lơ lửng trên đầu; những kỹ năng, vốn sống đã dạy cho mình con đường mạch lạc. Giờ là lúc dẫu công việc có bon chen đến đâu, người ta vẫn có thể tự thưởng cho mình sự tĩnh tại. Thế rồi, trong cái lặng lẽ bình yên như thế, lại ngước mắt nhìn ra, bắt gặp thứ ánh sáng đã từng đâm thủng căn nhà gỗ vắng tanh an phận thoái lui của cậu sinh viên tỉnh lẻ ngày ấy. Thứ ánh sáng đã soi rọi ra muôn vàn hạt bụi oằn mình, bất lực như dòng đối lưu mưu sinh nghiệt ngã từng ngày.
Hôm nay, trên báo chí lại một cái tin được quan tâm: có một lớp bụi mịn trên bầu trời thành phố, mức ô nhiễm đã đạt đến mức như thế đấy, như thế… Giọng nói em trong điện thoại vẫn trong, cười vừa đủ, than vừa đủ, vẫn biết ngần ấy chỉ số là nguy hiểm mà vẫn cười được. Biết thế nhưng mà vẫn ngày ngày đi về, vẫn còn bao thứ lọt vào tận trái tim, nghẹn đắng mà máu vẫn chảy, vẫn phải sống cho yên một duyên phận. Bụi vô tình, anh vô tâm, nhắc mãi lòng em lại gợn đau?
Phố có bụi là phố đang chuyển mình. Những bàn chân, những vòng xe đánh thức vô số hạt bụi lưu cữu, xáo trộn mọi nếp sống, thói quen. Có người bảo, đám thanh niên giờ từ xa nhìn thấy nơi nào bụi bám lên tận ngọn cây là chúng đến kinh doanh năng động, linh hoạt và kiếm lời nhanh lắm. Người già ưa sạch sẽ không thích những xáo trộn ấy. Người trẻ nâng chiếc ly trà đá đã cạn từ bao giờ, cảm nhận lớp bụi bám mà nghĩ trong gan ruột mình bụi cũng đóng cặn, thấy gai người. Nhưng mà, ăn bụi, chứ đâu có ở bụi. Bụi bám víu chứ quyết không để chúng phá hủy tâm hồn.
Sớm mai, dọn về một căn hộ chung cư tầng cao, sờ tay lên mặt kính sáng bóng, thấy yên tâm là đã sống trên bụi từ bây giờ. Nhớ lúc ở trên núi, mây bay dưới chân mình. Nhìn cả thành phố loay hoay với bụi dưới đó, thấy nhẹ bẫng như vừa thoát hiểm. Lâu nay người ta đánh đu với bụi, ăn, ngủ và thở cùng bụi mà chưa nghĩ ra cách nào để loại trừ nó. Một cơn mưa bằng máy bay hay vòi phun tắm gội, một trạm rửa xe tải trước khi vào thành phố? Đó chỉ là câu chuyện của những nhà quản lý đô thị. Còn những hạt bụi lắt lay trong đầu mình như bao phận người lam lũ thì liệu đã bao giờ nhớ đến mà sẻ chia? Mình cũng từng như bụi, vật vã, đơn độc mà lặng lẽ như thế bên dòng đời…
BÙI VIỆT PHƯƠNG