Nhà báo-nhà văn Nguyễn Hoàng Thu: Cả đời gắn bó với Tây Nguyên

Khi chúng tôi ngồi bù khú với nhau, anh Hoàng Thu thường ngâm nga một khúc trong trường ca của mình: “Krông Ana không đổi dòng” và hát nghêu ngao bài “Nỗi lòng người đi” của Anh Bằng một cách đầy xúc cảm. Tôi biết, anh có nhiều kỷ niệm đẹp với Hà Nội, nơi anh từng gắn bó khi là học viên khóa I của Trường Viết văn Nguyễn Du (1979-1982).

Tôi nhớ, ngày đầu gặp anh Hoàng Thu ở Pleiku. Anh Vũ Trọng Kim bấy giờ là Bí thư Tỉnh Đoàn giới thiệu anh Hoàng Thu với tôi tại nhà riêng ông Sô Lây Tăng, khi đó là Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai-Kon Tum. Đêm ấy, chúng tôi uống hơi nhiều, ai cũng ngà ngà. Tôi với anh Hoàng Thu tranh cãi rất hăng về một vấn đề gì đó, ông Sô Lây Tăng phải đứng ra can.

Sau này, tôi và anh thường lang thang khắp vùng Bắc Tây Nguyên, lặn lội vào các buôn làng vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới. Nhớ một lần, chúng tôi ở làng của đồng bào Rơ Măm ở Sa Thầy (Kon Tum) đến mấy ngày. Hôm ấy, dân làng săn được con nai, mọi người vui như Tết, nhà nào cũng được chia thịt rừng, cải thiện bữa ăn. Chúng tôi là khách, được già làng chia phần như các thành viên khác của làng và ưu tiên 2 cái chân nai. Người ta nói chân nai rất bổ, nếu hầm với đỗ xanh, đỗ đen đem cho phụ nữ vừa sinh ăn để lấy sữa cho con bú thì rất tốt.

Nghe vậy, chúng tôi đem chân nai phơi khô, gói lại để dành đem về nhà. Chuyến công tác ấy, khi về đến thị xã Kon Tum thì tôi bị trận sốt rét quật ngã. Anh Hoàng Thu đến thăm và không quên đem cái chân nai còn gói trong bọc (phần của anh) tặng lại cho tôi, còn dặn người thân của tôi: “Đem hầm với đỗ xanh để chú Vinh ăn cho mau khỏe!”.

Khi tôi còn công tác ở Kon Tum thì anh Hoàng Thu ở Đắk Lắk. Anh em thường xuyên gặp nhau trong những chuyến đi cơ sở dài ngày, có lúc anh tá túc ở khu tập thể Báo Kon Tum cùng với tôi. Hiểu rõ hoàn cảnh của anh, tôi có giới thiệu một người bạn nữ ở Kon Tum. Ban đầu, anh cũng mến mộ người phụ nữ xinh xắn và có điều kiện này.

Nhưng sau đó, anh có tâm sự với tôi rằng, anh đã có người thương ở Đắk Lắk, cũng cùng nghề nghiệp, khá “môn đăng hộ đối”. Nếu anh lấy người phụ nữ ở Kon Tum thì e rằng thiên hạ sẽ chê cười, vì cô ấy có nhà cửa đàng hoàng và của ăn của để, còn anh thì thuộc hạng “lang bạt kỳ hồ”, một nhà báo nghèo thì làm sao “đôi lứa xứng đôi”.

Sau đó không lâu, tôi được tin anh đã kết hôn với cô Hoàng Thiên Nga (bấy giờ làm phóng viên Báo Tiền Phong, thường trú ở Đắk Lắk). Tôi rất mừng vì anh đã có tổ ấm gia đình. Khi tôi chuyển về Báo Gia Lai, vợ chồng anh đi công tác thường ghé lại thăm tôi.

Khi anh Hoàng Thu nghỉ hưu (năm 2008), tôi làm biên tập cho ấn phẩm Nguyệt san Gia Lai và Gia Lai Cuối tuần. Tôi thường mời anh cộng tác với Báo. Anh đã nhiệt tình tham gia với nhiều tác phẩm bút ký, ký sự có chất lượng về mảnh đất Tây Nguyên thân yêu. Anh có vốn sống rất dày và phong phú về vùng đất đa sắc tộc của cao nguyên bazan, nơi anh từng gắn bó, có nhiều kỷ niệm sâu sắc trong đời.

Sự nghiệp văn chương của anh Nguyễn Hoàng Thu, có lẽ giới văn nghệ ở miền Nam cũng như miền Bắc (trước năm 1975) được biết đến tác phẩm đầu tiên “Người bắt ruồi” đăng trên báo Đối Diện (năm 1971). Sau đó, tác phẩm này được Báo Văn nghệ đăng lại năm 1972.

Sau ngày thống nhất đất nước, anh được Hội Nhà văn Việt Nam chú ý, tạo điều kiện đào tạo để anh tiếp tục thỏa niềm đam mê. Sau khi trình làng trường ca “Krông Ana không đổi dòng” năm 2000, anh tiếp tục xuất bản bộ ba tiểu thuyết: “Con đường đêm” (năm 2002), “Đi qua bóng tối” (năm 2005) và “Nỗi buồn đi qua” (năm 2008). Những trang văn là trang đời của anh và anh đã đứng lên bằng chính đôi chân và trái tim yêu thương của mình.

Những năm cuối đời, anh Hoàng Thu được bầu làm Chi hội trưởng Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Tây Nguyên. Những năm gần đây, sức khỏe có phần giảm sút, nhưng anh vẫn lặn lội sang Gia Lai thăm anh em.

Nghe tin anh Nguyễn Hoàng Thu đột ngột qua đời ngày 29-4-2024 tại TP. Buôn Ma Thuột, anh chị em giới báo chí và văn nghệ Tây Nguyên rất ngỡ ngàng và thương tiếc. Nếu tính tuổi khai sinh (năm 1945) thì năm nay anh hưởng thọ 80 tuổi. Anh em và bạn bè thân thuộc cầu cho hương linh anh sớm về với thế giới người hiền!