Những nghệ nhân “nhí” ở Ya Ma

Trò chuyện với chúng tôi, ông Đinh Hlich (làng Tnung-Măng, xã Ya Ma) kể: Ngay từ khi học mẫu giáo, Đinh Thị Lệ (SN 2010) đã có thể tự ngân nga theo giai điệu của các loại nhạc cụ mà người lớn chơi. Khi phát hiện điều này, bằng vốn hiểu biết về nhạc cụ truyền thống, ông đã dìu dắt, chỉ dẫn Lệ học đánh đàn trưng, đàn đá.

“Nhờ có năng khiếu và kiên trì luyện tập, chẳng mấy chốc, cháu đã diễn tấu được nhiều bài hát bằng 2 loại nhạc cụ này. Năm 12 tuổi, cháu được xã chọn vào đội cồng chiêng “nhí”, thường xuyên tham gia các hội thi do các cấp, ngành tổ chức. Kinh nghiệm và sự tự tin của cháu cũng nhờ thế mà ngày càng được nâng lên”-ông Hlich bộc bạch.

Tiếp lời cha, em Lệ chia sẻ: “Đàn đá, đàn trưng là 2 loại nhạc cụ có cách chơi và kỹ thuật riêng. Vì vậy, khi tiếp cận học cùng lúc 2 loại nhạc cụ, em cảm thấy khó khăn. Tuy nhiên, do hay đi theo quan sát và lắng nghe các bài hát do cha trình diễn và sau một thời gian tập luyện, em đã diễn tấu được nhiều bài từ các nhạc cụ này. Em ước mơ trở thành nghệ nhân chế tác, diễn tấu nhạc cụ dân tộc để sau này hướng dẫn lại cho các em nhỏ trong làng”.

Vừa được cùng đội cồng chiêng của xã Ya Ma tham gia biểu diễn tại chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” và Chương trình nghệ thuật thời trang thổ cẩm “Gia Lai ơi” tại Quảng trường Đại Đoàn Kết (TP. Pleiku), em Đinh Tuy (SN 2010, cùng làng Tnung-Măng) cảm thấy rất hào hứng và thích thú.

“Em học đánh cồng chiêng từ lúc 10 tuổi. Đến nay, em đã biết diễn tấu một số bài cồng chiêng cơ bản và cũng đánh thành thạo chiêng tre rồi. Từ lúc học cồng chiêng, em được tham gia nhiều chương trình ở huyện, tỉnh và cảm thấy tự hào khi được mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình để biểu diễn cồng chiêng cho mọi người thưởng thức”-Tuy bày tỏ.

Tương tự, có năng khiếu với nhạc cụ đàn đá nên ngay từ nhỏ, em Đinh Thị Thai (SN 2009, làng Tnung-Măng) được các nghệ nhân trong làng động viên và truyền niềm đam mê với loại nhạc cụ này. Nhờ vậy, đến nay, em đã tự tin diễn tấu nhiều bài hát truyền thống của người Bahnar bằng đàn đá.

Em tâm sự: “Trước đây, mỗi khi làng có lễ hội, em đều đến xem người lớn biểu diễn. Thích nhất là đàn đá nên em chủ động nói chuyện với người già trong làng chỉ dạy. Sắp tới, em sẽ học thêm dân ca và các loại nhạc cụ khác để đi biểu diễn và giao lưu với các bạn ở buôn làng khác”.

Trao đổi với P.V, bà Nguyễn Thị Ngọc Hồ-Phó Chủ tịch UBND xã Ya Ma-cho hay: Xã thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu văn hóa, văn nghệ và thể thao để bảo tồn văn hóa truyền thống. Từ chương trình này, chúng tôi lựa chọn những thanh thiếu nhi tiêu biểu tham gia đội hình cồng chiêng của địa phương để đi dự thi và công diễn tại các sự kiện do các cấp tổ chức.

Còn ông Đinh Văn Poi-công chức Văn hóa-Xã hội xã Ya Ma thì thông tin: Năm 2009, xã đã thành lập 2 đội cồng chiêng “nhí” tại làng Tnung-Măng và Tnung 1 (mỗi đội có 35-40 thành viên). Sau khi thành lập, đội cồng chiêng “nhí” thường xuyên được các nghệ nhân truyền dạy và cử tham dự các hội thi, lễ hội. Nhờ đó, kỹ năng trình diễn các loại nhạc cụ của các em ngày càng tiến bộ. “Đội chiêng “nhí” của xã thường xuyên đạt thành tích tốt tại các hội thi.

Tại Liên hoan Cồng chiêng thanh-thiếu niên toàn tỉnh lần thứ II-2015, đội cồng chiêng “nhí” xã Ya Ma đại diện cho huyện tham dự và đã đạt giải nhất toàn đoàn về các nội dung hát dân ca, trình diễn cồng chiêng, hòa tấu đàn trưng. Mới đây, tại Liên hoan Cồng chiêng, hát dân ca thanh thiếu nhi và triển lãm truyền thống của người Bahnar huyện Kông Chro lần thứ V-2023, đội chiêng “nhí” của xã Ya Ma cũng đạt giải nhất toàn đoàn”-ông Poi cho biết thêm.