Multimedia

Emagazine

E-magazine Cô gái Jrai và hành trình lan tỏa ẩm thực truyền thống

Sinh ra ở buôn làng nhưng từ khi lên 5, H’Liên đã được bố mẹ cho lên học chữ ở TP. Pleiku. Vì thế, chị ít có cơ hội được tiếp xúc với văn hóa cũng như ẩm thực của người Jrai. Trong thời gian học xa nhà, thầy cô còn phải gửi chị vào ở khu ký túc xá của học sinh dân tộc thiểu số để bản thân không quên “tiếng mẹ đẻ”.

Đến năm 16 tuổi, khi trở về với nơi mình sinh ra, cô thiếu nữ H’Liên như một mảnh ghép lạc lõng, không cảm nhận được sự kết nối với cội nguồn văn hóa của mình. Sự ảnh hưởng từ lối sống và ẩm thực thành thị đã khiến chị dần xa cách với những món ăn truyền thống, những phong tục tập quán của dân tộc mình.

Đã có lúc, H’Liên không muốn nếm thử những món ăn truyền thống của người Jrai khi tham gia các hoạt động cộng đồng tại buôn làng. Thậm chí những món như lá mì xào cà đắng, cà xóc… như một nỗi sợ hãi với chị H’Liên trong những bữa cơm.

Chị H’Liên-chia sẻ: “Lúc về làng, cha mẹ cũng hay nấu các món đó, song mình lại không ăn được vì cảm thấy không hợp. Mẹ buồn nhưng mình cũng không biết vì sao. Phải mất một khoảng thời gian rất lâu, sau nhiều lần tham dự các bữa cơm chung của cả làng, thấy mọi người ai nấy đều ăn các món đó rất ngon, mình mới quyết định phải ăn thử. Và rồi, không biết mình đã ghiền những món ăn đó tự bao giờ”.

Đặc biệt, khi nhìn thấy đông đảo những người bạn trong cộng đồng người dân tộc thiểu số Tây Nguyên luôn tự hào và lan tỏa bản sắc dân tộc của mình trên mạng xã hội, H’Liên mới nhận ra, những món ăn từng là nỗi sợ hãi ấy chính là nét đẹp đặc trưng, là giá trị của văn hóa và ẩm thực dân tộc của người Jrai. Cũng từ đó, chị luôn tự nhủ rằng, bản thân sẽ phải cố gắng và nỗ lực mỗi ngày để góp sức lan tỏa ẩm thực Jrai đến với mọi miền Tổ quốc.

Quay về với những món ăn truyền thống, chị H'Liên tìm thấy sự hứng thú trong từng món ăn đặc trưng của dân tộc mình. Bắt đầu bằng bữa cơm quây quần bên gia đình, chị đã mạnh dạn thử học nấu và chế biến những món ăn cơ bản của người Jrai như: lá mì xào cà đắng, cà xóc, muối kiến vàng, muối cá trích... Cứ như thế, chị đã học được rất nhiều bí quyết nấu ăn từ mẹ.

Bằng tình yêu và lòng nhiệt huyết, chị H’Liên đã tự tìm hiểu, đúc kết kinh nghiệm và đưa tinh hoa ẩm thực Jrai đến với nhiều người trong và ngoài nước. Trong đó, H’Liên tự hào nhất là có thể tự tay ủ những ghè rượu thơm ngon, mang đậm chất của núi rừng Tây Nguyên và được người tiêu dùng đánh giá cao. Bình quân mỗi tháng, chị bán được từ 100-150 ghè rượu. Gần 10 năm qua, hàng ngàn ghè rượu của chị đã đến tay khách hàng ở khắp các tỉnh, thành trên cả nước.

Ngoài sự đón nhận nồng nhiệt từ cộng đồng mạng, điều thôi thúc chị H’Liên bắt đầu hành trình lan tỏa ẩm thực dân gian chính là tình yêu và lòng tự hào với văn hóa dân tộc. Chị muốn mang ẩm thực Jrai ra khỏi ranh giới của vùng đất Tây Nguyên, để có thêm nhiều người được thưởng thức và yêu mến những món ăn đặc sắc của dân tộc Jrai.

Đáng chú ý, chị H'Liên không trải qua bất kỳ trường lớp nào về quay phim, dựng kỹ xảo hay chạy quảng cáo mà chỉ tự học qua các video hướng dẫn trên YouTube. Tất cả bố cục, góc quay, âm thanh hay ánh sáng đều do chị tự mình thực hiện và cải thiện từng ngày qua những bình luận tích cực, góp ý của người xem.

Không có kịch bản cầu kỳ hay lời bình văn chương hoa mỹ, chỉ có một cô gái Jrai chân chất trong trang phục giản dị, miệt mài nấu ăn bên gian bếp nhỏ đã nhận được sự thích thú của người xem. Hiện tại, Fanpage Facebook Maria H'Liên có trên 25 ngàn người theo dõi chỉ sau 8 tháng hoạt động; trong đó, rất nhiều clip đạt đến triệu lượt xem.

Tuy nhiên, trên hành trình ấy, chị H’Liên vẫn không thể tránh khỏi những bình luận tiêu cực. Một số người cho rằng, cách nấu ăn của chị chưa thật sự chuẩn theo truyền thống người Jrai. Lấy những lời góp ý đó làm động lực, chị tiếp tục nghiên cứu, tìm hiểu cũng như học hỏi kinh nghiệm từ những người lớn tuổi trong làng để cải thiện từng món ăn.

Trong hành trình tìm hiểu và lan tỏa, bên cạnh sự tiếp sức của mẹ, H’Liên còn có sự giúp sức của bạn bè, nhất là những phụ nữ lớn tuổi trong làng.

Đặc biệt, đồng hành cùng chị trong hành trình là người chồng đầu ấp tay gối, anh Ksor Hai. Thấy vợ say mê, miệt mài với những món ăn, anh đã dành thời gian và nhờ thêm một số anh em trong làng xây dựng cho vợ một gian bếp nhỏ ở sau vườn. Và nơi đây đã trở thành “studio mini” cho những thước phim "triệu view" của chị H’Liên.

Anh Hai phấn khởi nói: “Căn bếp củi là ước mơ của vợ mình từ bấy lâu nay. Không chỉ phục vụ cho việc quay video của vợ mà đây còn là nơi để cả gia đình cùng quây quần bên nhau trong những bữa ăn. Thấy vợ thích nấu ăn và tâm huyết trong việc góp phần quảng bá văn hóa của dân tộc nên mình rất ủng hộ”.

Có thể nói, trong thời đại công nghệ số hiện nay, chị H’Liên đã trở thành một trong những “sứ giả” của ẩm thực người Jrai. Với tình yêu và khát vọng lan tỏa, chị đã và đang quyết tâm xây dựng, phát triển thương hiệu ẩm thực riêng. Những món ăn, câu chuyện do chị H’Liên chia sẻ đã mang lại những hiệu ứng tích cực, góp phần lan tỏa văn hóa tích cực của dân tộc mình.

Cô gái Jrai Rơ Châm H'Liên cũng luôn tự nhủ rằng, bản thân cần phải nỗ lực học hỏi nhiều hơn nữa, bởi kho tàng ẩm thực của người Jrai không chỉ phong phú mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa sâu sắc. Bên cạnh tiếp tục tìm hiểu và thử nghiệm những món ăn mới, chị cũng sẽ nghiên cứu cách chế biến sao cho vừa giữ được hương vị truyền thống nhưng vẫn phù hợp với khẩu vị hiện đại.

"Tôi cũng dự định sẽ đưa ẩm thực Jrai bán lên sàn thương mại điện tử bằng cách sản xuất các nguyên liệu khô và đóng gói theo từng món ăn. Khi đó, ai có nhu cầu cũng có thể mua và tự chế biến, thưởng thức tại nhà"-chị H'Liên chia sẻ.

Có thể bạn quan tâm