Hãy trao cho hòa bình một cơ hội

Một năm kể từ khi nổ ra xung đột (ngày 24/2/2022), tình hình thực địa cũng như chính trị an ninh toàn cầu đã có những thay đổi cơ bản. Chiến trường ở Ukraine ngày một khốc liệt hơn khi vũ khí được các phương Tây liên tục gửi đến.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nói rằng Kiev đang cần đạn dược, pháo và xe tăng. Là chủ nhà, từ thủ tướng cho tới ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng Đức tham dự hội nghị đều không mập mờ về ý định kêu gọi các đồng minh nhanh chóng cung cấp xe tăng hiện đại cho Ukraine.

Trước hội nghị, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết sẽ vận động những nước vốn "không thuộc về cái gọi là liên minh truyền thống" quay sang ủng hộ Ukraine và cô lập Moskva. Thế nhưng, ý định của Thủ tướng Đức Olaf Scholz chưa thành hiện thực khi nhiều nước hiện sở hữu loại xe tăng này im lặng hoặc thậm chí lên tiếng phản đối. Chính phủ Hà Lan và Đan Mạch thông báo sẽ không cung cấp Leopard 2 cho Ukraine.

Theo Ngoại trưởng Đức, cho đến khi Ukraine có các hệ thống hiện đại hơn của phương Tây, việc cung cấp đạn dược để sử dụng cho các thiết bị đã được chuyển giao, chẳng hạn như pháo phòng không Gepard, phải được đảm bảo. Nhưng đáp lại lời kêu gọi trên là sự im lặng nơi nhiều thành viên.

Liên quan việc thiếu hụt đạn dược ở Ukraine, tại MSC, đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cho biết EU đang thực hiện một thủ tục mua sắm mới để nhanh chóng đặt hàng với ngành công nghiệp vũ khí.

Nhưng kêu gọi cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho rằng, các đối tác phương Tây“không đồng ý chuyển giao máy bay chiến đấu ở thời điểm hiện nay. Chỉ có Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda tuyên bố đang xem xét chuyển giao những chiếc MiG-29 cho Ukraine.

Kiev thậm chí còn kêu gọi phương Tây cung cấp bom phospho và bom chùm, song Đức và trên 100 quốc gia đã cấm sử dụng. Thủ tướng Anh Rishi Sunak thì tuyên bố nước này sẽ trang bị vũ khí tầm xa cho phép Kiev tấn công các mục tiêu quân sự của Nga ở xa tiền tuyến.

Mục tiêu của phương Tây tại MSC 2023 là hô hào đoàn kết, cung cấp vũ khí cho Ukraine, đồng thời tiếp tục trừng phạt Nga. Theo Tổng thống Pháp, "không có đối thoại (với Nga) vào lúc này", nhưng ông cũng nói thêm rằng đàm phán chỉ có thể diễn ra với điều kiện "do Ukraine lựa chọn" và các đồng minh của Kiev phải tiếp tục cung cấp cho Ukraine công cụ để buộc Moskva trở lại đàm phán.

Trong bối cảnh phương Tây liên tục cung cấp vũ khí cho Ukraine, Nga càng hoài nghi về mong muốn hòa bình của phương Tây. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cáo buộc phương Tây thiếu thiện chí đàm phán, không cởi mở với các sáng kiến hòa bình. Việc MSC 2023 không mời đại diện Nga đã cho thấy điều đó.

Về phía Bắc Kinh, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Vương Nghị đã kêu gọi giải quyết xung đột ở Ukraine một cách hòa bình thông qua đối thoại và tham vấn, nhấn mạnh rằng vấn đề giữa các quốc gia không nên giải quyết thông qua việc gây sức ép hoặc biện pháp trừng phạt đơn phương, bởi sẽ phản tác dụng. Đồng thời thông báo ,sáng kiến của Bắc Kinh về giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Ukraine, trong đó sự toàn vẹn lãnh thổ của các nước phải được tôn trọng, các nguyên tắc trong Hiến chương Liên hợp quốc phải được duy trì.

Brazil cũng không đồng ý cung cấp vũ khí cho Kiev đồng thời nhấn mạnh sẵn sàng làm trung gian cho các cuộc đàm phán ngừng bắn và đàm phán hòa bình.

Chuyên gia về quan hệ quốc tế Đức Wolfgang Bork đánh giá có thể thông qua hội nghị, các bên tìm một định dạng đàm phán mới, song điều đó chỉ khả thi khi các bên đồng ý ngồi lại với nhau.

MSC 2023 khép lại mà chưa thấy giải pháp rõ ràng cho cuộc xung đột sắp bước sang năm thứ hai ở Ukraine. Xung đột đã gây ra những hệ lụy khôn lường, nên đã tới lúc các bên bình tĩnh trao cho hòa bình một cơ hội.

TS ( từ TTXVN, TPO, cand.com.vn)