Ngày 15.8, Chính phủ Afghanistan sụp đổ, Taliban tuyên bố sẽ sớm thông báo về việc thành lập “Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan”.
 |
| Thủ lĩnh Taliban Mullah Baradar Akhund (phía trước, giữa) phát biểu mừng chiến thắng tại Kabul của Afghanistan hôm 15.8. Ảnh: AFP |
“Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan” là tên của đất nước dưới sự cai trị của Taliban trước khi các chiến binh bị lật đổ bởi lực lượng do Mỹ dẫn đầu sau vụ khủng bố 11.9.2001.
Hãng Al Jazeera sau đó đã phát sóng đoạn phim cho thấy một nhóm chiến binh Taliban bên trong dinh tổng thống hôm 15.8.
Kabul chìm trong hỗn loạn, máy bay trực thăng quần thảo suốt ngày để sơ tán nhân viên khỏi đại sứ quán Mỹ. Lầu Năm Góc phải gửi thêm 1.000 quân đến sân bay của Kabul để hỗ trợ việc rút lui của Mỹ sau khi quốc kỳ Mỹ được hạ xuống khỏi đại sứ quán.
 |
| Trực thăng Chinook của Mỹ sơ tán nhân viên đại sứ quán ở Kabul hôm 15.8. Ảnh: AFP |
Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc sẽ họp khẩn về Afghanistan vào sáng 16.8 theo yêu cầu của Estonia và Na Uy. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres sẽ thông báo tóm tắt cho các thành viên Hội đồng Bảo an về tình hình mới nhất sau khi Taliban tiếp quản thủ đô Kabul.
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani - người đã rời khỏi đất nước trước đó vào ngày 15.8 - cho biết ông rời đi để "ngăn chặn một trận đổ máu", khi Taliban tiến vào thủ đô, mở đầu một cuộc tấn công chớp nhoáng trên khắp đất nước.
Ông Ghani tin rằng "vô số người yêu nước sẽ tử vì đạo và thành phố Kabul sẽ bị phá hủy" nếu ông ở lại.
“Taliban đã chiến thắng... và bây giờ phải chịu trách nhiệm về danh dự, tài sản và sự tự bảo vệ của những người đồng hương của họ” - ông Ghani viết trong một tuyên bố đăng trên Facebook.
Abdullah Abdullah, người đứng đầu Hội đồng cấp cao về hòa giải quốc gia Afghanistan, trước đó đã xác nhận trong một đoạn video được chia sẻ trực tuyến rằng tổng thống không còn ở Afghanistan.
Cựu tổng thống Afghanistan Hamid Karzai xuất hiện trong một đoạn video đăng trực tuyến cùng ba cô con gái.
“Chúng tôi đang cố gắng giải quyết vấn đề Afghanistan với Taliban một cách hòa bình” - AP dẫn lời ông Karzai nói.
Một quan chức Afghanistan, quyền Bộ trưởng Nội vụ Abdul Satar Mirzakwal, cho biết hôm 15.8, đã có "một thỏa thuận rằng sẽ có một chính quyền chuyển tiếp để chuyển giao quyền lực một cách có trật tự".
Abdullah Abdullah, người đứng đầu Hội đồng cấp cao về hòa giải quốc gia Afghanistan, tuyên bố thành lập một "hội đồng điều phối" mới với ông Hamid Karzai để nói chuyện với Taliban ở Kabul. Ông Karzai cho biết mục đích là “ngăn chặn sự hỗn loạn”.
Các quan chức Mỹ chỉ tập trung vào việc sơ tán và không tham gia vào các cuộc đàm phán này.
 |
| Một gia đình Afghanistan mang theo đồ đạc trên đường chạy trốn khỏi thành phố Kabul, ngày 15.8. Ảnh: AFP |
Tính đến tuần trước, Mỹ còn ước tính sự sụp đổ của Afghanistan diễn ra trong vòng 90 ngày. Vào tháng 6, các quan chức Mỹ đã dự báo rằng sự sụp đổ sẽ xảy ra sau 6 đến 12 tháng.
Trong một chiến dịch ngoạn mục, Taliban đã chiếm gần như toàn bộ Afghanistan chỉ trong hơn một tuần, bất chấp việc Mỹ và NATO đã chi hàng tỉ USD trong gần hai thập kỷ để xây dựng lực lượng an ninh Afghanistan.
Bộ trưởng Ngoại giao Heiko Maas cho biết Đức sẽ bắt đầu đưa các nhân viên đại sứ quán của mình ra khỏi Kabul vào cuối ngày 15.8 và cho biết thêm rằng các nhân viên hiện đều an toàn tại khu vực quân sự của sân bay.
Canada tạm thời đóng cửa đại sứ quán ở Kabul sau khi sơ tán nhân viên, Bộ Ngoại giao ở Ottawa thông báo hôm 15.8.
https://laodong.vn/the-gioi/taliban-cong-bo-tieu-vuong-quoc-hoi-giao-afghanistan-942410.ldo
Theo Song Minh (LĐO)
