Trong tâm thức của người Việt, Tết là dịp để gia đình đoàn tụ, sum vầy. Quanh năm dù mưu sinh ở phương trời nào, dù vất vả lo toan đến mấy, những người con xa quê vẫn luôn mong ngóng ngày trở về bên gia đình, người thân.
Vì thế, Tết cũng là dịp khiến người ta vội vã.
Vội vã trở về, vội vã ra đi. Trước và sau Tết, tàu xe căng thẳng, chật chội, đường sá đông nghẹt người và phương tiện. Những tin xấu về ùn tắc, tai nạn giao thông cũng nhiều hơn. Nhà hàng, khách sạn, điểm tham quan đông hơn; tình trạng “chặt chém”, ép giá dịch vụ khiến du khách mất vui, chỉ với lý do “Tết mà!”. Tết vì thế, với một số người cũng còn là “gánh nặng”! Không chỉ là tiền bạc, mà còn là tâm lý.
Sau Tết là tâm trạng uể oải, không khí làm việc chuệch choạc; cơ quan công sở vắng vẻ, mà đền chùa, lễ hội thì lắm người đua chen xin lộc đầu năm. Những chiếc xe biển xanh du xuân lại xuất hiện đâu đó trên báo chí, mạng xã hội, luôn là đề tài bàn tán của dư luận về kiểu ăn Tết sa đà của người Việt. Vì thế, chả phải ngẫu nhiên mà mấy năm gần đây, một số người đã đề xuất gộp Tết Nguyên đán vào dịp đón năm mới Dương lịch!
Sâu xa thì đó là thái độ về cái cách mà người Việt ăn Tết khi so sánh với người dân các nước “ăn Tết Tây”. Cũng ăn, cũng chơi, thậm chí một số nước phát triển, người ta còn có nhiều kỳ nghỉ hơn ta như: nghỉ hè, nghỉ đông, lễ Tạ ơn, Giáng sinh, mừng năm mới… nhưng kinh tế vẫn phát triển. Thậm chí, mỗi kỳ nghỉ lễ còn cộng thêm ít điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP, chứ không như ta, “tháng Giêng là tháng ăn chơi” vẫn là quan niệm của nhiều người. Cứ đủng đà đủng đỉnh, để rồi GDP lúc nào cũng tăng trưởng thấp nhất trong năm.
Đề xuất bỏ Tết Nguyên đán vẫn chưa nhận được sự đồng tình của số đông. Đơn giản chỉ vì Tết là truyền thống, là di sản tinh thần ngàn đời của người Việt. Tập quán đón Tết, nét văn hóa lễ hội, ẩm thực của người Việt khi Tết đến, xuân về là những giá trị vô cùng độc đáo, được nhiều chuyên trang du lịch, ẩm thực nổi tiếng thế giới ca ngợi. Những giá trị ấy không thể nào tính bằng tiền. Vấn đề là làm sao để những giá trị văn hóa truyền thống ấy không mâu thuẫn, thậm chí là đối lập, là lực cản với quá trình phát triển của đất nước mới là điều suy nghĩ.
Đón Tết là đón xuân. Thêm một tuổi là trên đầu thêm vài sợi bạc nhưng với mỗi người, kinh nghiệm sống cũng sẽ dày hơn. Mỗi thành tựu có được hôm nay luôn là sự trải nghiệm, thậm chí là trả giá của những thất bại hôm qua, mà chỉ những người từng trải mới nghiệm ra. Người lạc quan sẽ biết mỉm cười bước qua những vấp ngã để đứng dậy, hướng đến tương lai, để mình không bị tụt lại phía sau.
Hãy can đảm nhận ra những sai lầm đã phạm phải, những thương tổn đã gây ra cho nhau, cùng chân thành nhìn lại và nhủ lòng không để xảy ra trong năm mới. Đó là cách để xóa đi nỗi buồn, cũng là cách để buông bỏ những nỗi buồn phiền một cách nhẹ nhàng nhất.
Ngày cuối năm như một nốt trầm giữa năm cũ và năm mới. Xin hãy dành tất cả tình yêu thương và lòng tha thứ cho nhau, bởi đã là con người, có ai trong đời không một lần mắc chút sai lầm! Dù là người thân quen, hay là người mới gặp trên đường vất vả mưu sinh, hãy dành cho nhau những cái bắt tay thật chặt, những lời sẻ chia nồng ấm tình người. Hãy mở lòng để được yêu thương, được đón nhận và được cho đi nhiều hơn.
Tết là ngày sum họp, xuân là mùa sinh sôi, là vận khí của đất trời. Khép lại năm cũ với nhiều niềm vui nhưng cũng không ít những đớn đau, vật vã. Kinh tế phục hồi nhanh, GDP tăng trưởng cao nhưng khó khăn, thách thức trong năm mới cũng đã được báo trước. Niềm tin của dân vào chế độ được củng cố nhờ Đảng ta đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng-chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Bộ máy trong sạch hơn nhưng cũng có nhiều cán bộ thoái hóa biến chất bị phát hiện, hàng trăm quan tham phải đối mặt với sự trừng phạt của pháp luật.
Vui Tết thế nào là việc riêng mỗi nhà. Nhưng để Tết truyền thống không là lực cản, mà là nguồn năng lượng mới, tiếp sức cho mỗi người, mỗi nhà, cho đất nước ngày một mạnh mẽ, tự tin trên hành trình tiến lên phía trước, lại phụ thuộc vào cách người Việt chúng ta lựa chọn và hành động.
ĐÌNH CƯƠNG