Nếu Mỹ đòi nợ trái phiếu nghìn tỷ USD dưới thời Trung Hoa Dân Quốc, Trung Quốc có thể bán tháo trái phiếu Mỹ trị giá 1,13 nghìn tỷ dollars.
Mỹ-Trung liên tiếp tung đòn đánh mới vào nhau
Cuộc chiến tranh thương mại của Mỹ với Trung Quốc đã bước vào giai đoạn gay gắt và không ai có ý định nhượng bộ. Tất cả các công cụ mới và phương tiện mới đều được Bắc Kinh và Washington sử dụng trong tiến trình này nhằm đánh gục đối thủ của mình.
Trong một động thái mới nhất, Nhà Trắng muốn thu lại các khoản nợ "cổ" của Bắc Kinh đối với trái phiếu được phát hành dưới thời hoàng đế Trung Quốc. Đó là hơn một nghìn tỷ dollars.
Washington đang tính toán nước cờ gì khi đưa ra những yêu cầu như vậy? Câu giải đáp trong bài viết của Sputnik-Nga cho thấy, đây là những động thái phản ứng của Trung Quốc trước đòn đánh của Mỹ.
Kể từ ngày 1 tháng 9, để đáp trả các hành động của Washington, Trung Quốc đã tăng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa của Mỹ. Đến lượt mình, ông Trump tuyên bố thắt chặt thuế quan đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc từ 10 đến 15 phần trăm.
Để bù đắp hiệu lực của những hạn chế mới, Bắc Kinh phá giá đồng nhân dân tệ trong tuần thứ hai liên tiếp - vào ngày 29 tháng 8, tỷ giá đã giảm xuống mức thấp nhất trong 12 năm qua.
Ông Donald Trump từ lâu đã lo ngại rằng Trung Quốc “cố tình đánh hạ tỷ giá đồng nhân dân tệ”, khiến cho xuất khẩu rẻ hơn và làm mất cân bằng thương mại với Hoa Kỳ. Chiến lược tương ứng của Bắc Kinh hiện nay lại càng làm nhà lãnh đạo Washington thêm tức giận.
"Trung Quốc đã hạ giá tiền tệ xuống gần mức thấp lịch sử. Hành động này được gọi là ‘thao túng tiền tệ’. Cục dự trữ liên bang [FED] có nghe thấy không? Đây là một vi phạm nghiêm trọng, nó sẽ làm Trung Quốc suy yếu rất nhiều theo thời gian!" - ông Trump phẫn nộ trên Twitter.
Tuy nhiên, đánh giá theo ý kiến của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), không có lỗi của Trung Quốc trong sự sụp đổ của đồng nhân dân tệ. Tỷ giá hối đoái phù hợp với các chỉ số kinh tế, tổ chức cho biết. Hơn nữa, trong báo cáo thường niên tháng 7, các chuyên gia của IMF khuyến nghị Bắc Kinh cho phép đồng tiền quốc gia trở nên rẻ hơn nữa - trong trường hợp leo thang chiến tranh thương mại.
“Trong điều kiện sốc, việc điều chỉnh tỷ giá hối đoái sẽ trở thành một phần của cơ chế bình ổn” - ông Alfred Shipke, đại diện cấp cao của IMF tại Trung Quốc cho biết. Theo ông, trong trường hợp này, đồng nhân dân tệ cần phải rẻ hơn nữa, tỷ giá hối đoái là để điều chỉnh trong những trường hợp như thế này. Tuy nhiên, xê dịch của nó vẫn phải được xác định bởi thị trường.
Bắc Kinh một lần nữa nhắc lại rằng, tất cả những điều này chỉ là phản ứng trước sự leo thang cuộc xung đột của Washington và Trung Nam Hải nhấn mạnh sự sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán với Tòa Bạch Ốc để giải quyết sự mất cân bằng cán cân thương mại và chênh lệch thuế quan.
Trung-Mỹ: Những khoản nợ của quá khứ và hiện tại
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như có một tâm trạng hoàn toàn khác, và không nghiêng về đối thoại mang tính xây dựng.
Trung Quốc chính là chủ nợ lớn nhất của Mỹ với hơn 1,13 nghìn tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ
Theo Bloomberg, Nhà Trắng hiện đang xem xét lời đề nghị của những người nắm giữ những tờ cổ phiếu chứng khoán Trung Quốc cổ để yêu cầu Bắc Kinh trả các khoản nợ trái phiếu đường sắt Hồ Bắc, được cho là phát hành vào năm 1911 bởi liên doanh các ngân hàng tại London, Berlin, Paris và New York.
"Chính quyền Trump đang xem xét triển vọng ít có khả năng đáp ứng được từ các yêu sách hàng thế kỷ đối với trái phiếu Trung Quốc, những ‘tờ giấy’ được phát hành trước khi thành lập nước Cộng sản Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa" – bài viết của Bloomberg cho biết.
Trái phiếu này đã được bán trên thị trường vào đầu thế kỷ trước dưới thời “Trung Hoa Dân Quốc” (1911-1949), chủ yếu với mục đích tài trợ cho dự án xây dựng đường sắt từ Hán Khẩu đến Tứ Xuyên. Nhiều trái phiếu vẫn được giữ bởi các nhà sưu tập người Mỹ, chúng cũng có thể được mua tại các cuộc đấu giá trực tuyến.
Theo tính toán của một trong những người sáng lập quỹ nắm giữ chứng khoán Trung Quốc, số tiền thanh toán cho họ, có tính đến lạm phát, lãi suất và bồi thường, sẽ vượt quá một nghìn tỷ USD. Nhưng đối với chính quyền Bắc Kinh hiện nay, các khoản nợ của chính phủ tiền cách mạng ở Bắc Kinh sẽ không được công nhận và chúng sẽ không được chi trả.
Giới chuyên gia còn hoài nghi hơn về điều này. Ví dụ như ông Alexandr Kubyshkin, giáo sư tại Đại học quốc gia St. Petersburg, đã giải thích trong cuộc phỏng vấn của Sputnik rằng, cơ sở biện minh cho việc thanh toán các khoản nợ này, sẽ phải lật cả một đống lớn tài liệu.
Ngoài ra, Trung Quốc có thể nộp đơn phản tố, ví dụ, cáo buộc Mỹ hỗ trợ Đài Loan trong cuộc khủng hoảng Đài Loan những năm 1950 và hai bên sẽ lao vào một vụ tranh chấp mới không có lối thoát.
Ông Alexandr Razuvaev, người đứng đầu Trung tâm phân tích và thông tin Alpari lưu ý: Người Mỹ dường như đã quyết định noi gương người Pháp về việc cố gắng đòi thanh toán trái phiếu xây dựng đường sắt vào những năm 1867 dưới thời Sa hoàng Nga.
Tuy nhiên, vào ngày 27 tháng 5 năm 1997, Nga đã trả cho Pháp hơn 330 triệu euro (400 triệu dollars), trước khi hai nước kế kết thỏa thuận xóa nợ lẫn nhau, bao gồm tất cả các khoản nợ đã phát sinh trước ngày 9 tháng 5 năm 1945. Hai nước cũng cam kết không ủng hộ yêu sách của người dân nước mình liên quan đến những khoản nợ này.
Tuy nhiên, chính quyền Donald Trump không tính “kiểu tiền xu” và ngay lập tức yêu cầu Bắc Kinh phải trả cả nghìn tỷ. Nhưng Washington sẽ rất khó để làm được điều này.
Mặt khác, nếu Trump đòi hỏi có vẻ giống như một yếu tố thương lượng và tống tiền, thì Bắc Kinh hoàn toàn có khả năng buộc Washington lao vào một “trò chơi đu quay” thực sự.
Trung Quốc – chủ nợ nước ngoài lớn nhất của nền kinh tế Mỹ, có thể sử dụng vũ khí chính là bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ. Việc bán tháo trái phiếu sẽ làm sụp đổ giá trị của chúng, điều này sẽ gây ra sự hoảng loạn trên thị trường trái phiếu và khiến đồng dollars giảm giá.
Trung Quốc đang nắm giữ khoảng 1,13 nghìn tỷ USD trái phiếu chính phủ Mỹ, nhiều hơn một nghìn tỷ dollars ‘phong kiến’ bị đòi kia. Nếu Trung Quốc quyết định thoát khỏi nợ công của Mỹ bằng cách báo tháo trái phiếu thì chính ông Trump lại biến thành kẻ làm rung chuyển nền kinh tế Mỹ và con tàu kinh tế toàn cầu.
Huy Bình (Đất Việt)