 |
Từ sáng sớm, dân làng Krông Hra đã xúng xính trong những bộ trang phục thổ cẩm truyền thống để chuẩn bị cho một trong những nghi lễ lớn nhất trong năm. 45 thành viên đội cồng chiêng và múa xoang đủ lứa tuổi, già trẻ, lớn bé nhanh nhẹn tập trung trước sân nhà rông với những chiêng trống. Rượu ghè thành từng cặp xếp hàng dài cả chục mét. Không khí lễ hội miên man chảy tràn trong mùa “ăn năm uống tháng”. Trò chuyện cùng chúng tôi, em Đinh Thị Chi (9 tuổi) cho hay: “Em tham gia tập luyện cùng đội cồng chiêng “nhí” đã 2 năm nay. Mỗi lần được khoác lên mình trang phục thổ cẩm để biểu diễn, em thấy mình rất đẹp”.
 |
Như bao cộng đồng cư dân bản địa Tây Nguyên, người Bahnar ở huyện Đak Pơ có tín ngưỡng vạn vật hữu linh. Họ tin rằng, xung quanh mình có rất nhiều vị thần (Yàng). Trong các nghi lễ truyền thống, họ mời Yàng về chứng giám, trong đó có lễ cúng mừng năm mới (còn gọi là lễ Kcham-Atâu). Lễ này diễn ra trước vụ mùa đầu tiên trong năm để cầu xin các thần phù hộ dân làng mạnh khỏe, rắn rỏi đôi chân lên nương, lên rẫy; thời tiết mưa thuận gió hòa giúp cây lúa, bắp, mì… lên xanh, mùa màng bội thu.
 |
Sau khi tiếng cồng chiêng rộn rã tấu lên mở đầu, giục gọi cộng đồng đến tham dự, chung vui, lễ cúng được tiến hành.
 |
Trước biểu tượng thông linh là cây nêu cao vút, lời khấn tiếp tục được gửi đến các thần: “Bây giờ, chúng tôi gọi các thần chỉ đường dẫn lối cho dân làng không làm phải chỗ đất xấu, chọn được chỗ đất tốt để làm ăn, sinh sống luôn suôn sẻ. Hôm nay, chúng tôi cúng năm mới để cầu mong tất cả dân làng được bình an, ấm no. Từ trẻ nhỏ đến người già đừng để đau ốm, bệnh tật, đừng để chết chóc. Xin hãy luôn theo dõi, đem lại cho chúng tôi cái ăn, cái uống, có của để dành quanh năm, suốt tháng…”.
Sau khi các nghi lễ hoàn tất, những bài chiêng truyền thống tươi vui lại vang lên, cần rượu vít cong trong không khí giao lưu thân mật giữa người dân và khách mời. Không chỉ bày tỏ mong ước mưa thuận gió hòa, nghi lễ còn giúp thắt chặt tình đoàn kết giữa các thành viên trong cộng đồng, làm nên sự kết nối, giao hòa giữa con người với thiên nhiên.
 |
Khẳng định lễ Kcham-Atâu rất quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào Bahnar, già Đinh Pít chia sẻ: Từ hồi còn thanh niên, ông đã được người lớn tuổi hướng dẫn các bước tiến hành lễ cúng đúng với nghi thức truyền thống.
 |
Phó Chủ tịch UBND xã Đinh Hvư cũng vui mừng cho biết, chính quyền xã luôn ủng hộ việc tổ chức các nghi lễ truyền thống của đồng bào Bahnar, như một cách chung tay giữ gìn bản sắc trước nguy cơ mai một.
 |
Trao đổi về công tác phối hợp phục dựng, ông Nguyễn Ngọc Long-Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San-nhận định: “Thông qua hoạt động này, chúng ta có dịp nhìn lại một phần thực tế phong phú, đa dạng các giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu của dân tộc Bahnar. Việc phục dựng được tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá, bảo tồn các giá trị văn hóa phi vật thể, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Đây cũng là dịp để du khách hiểu thêm vẻ đẹp của vùng đất và người Gia Lai, là cơ hội quảng bá, xúc tiến du lịch tỉnh nhà”.
 |
