Rộn ràng làng đào vào Tết

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Làng đào Nhật Tân thuộc quận Tây Hồ nằm nép mình bên sông Hồng, một nét văn hóa truyền thống của Hà Nội. Mặc dù bị nhiều dự án "xẻo thịt" làm cho diện tích trồng chỉ còn hơn 10 ha, nhưng sức sống với niềm đam mê gìn giữ hương sắc hoa đào ngày Tết của người dân nơi đây vẫn còn nguyên vẹn.

Nông dân tuốt lá cho cây đào kịp ra hoa. Ảnh: Vũ Duy
Chỉ còn không đầy tháng nữa là đến Tết cổ truyền của dân tộc nhưng trên khắp các phố phường Hà Nội, không khí xuân đã rạo rực. Tại các vườn đào nổi tiếng của Thủ đô như: Nhật Tân, Tứ Liên… hoa đào đã bắt đầu khoe sắc thắm. Những cánh hoa đào mỏng manh như thỏa sức làm duyên với ong bướm, vui đùa cùng làn gió xuân và e ấp trong chút nắng nhẹ nhàng cuối đông, khiến cho vẻ đẹp càng thêm rực rỡ.
Phải ba lần đến vườn đào Nhật Tân tôi mới cảm nhận hết sự chuyển mình của vườn đào sắp vào ngày Tết. Trong tiết trời se lạnh, những nụ đào khe khẽ cựa mình, dường như hơi thở mùa xuân và không khí tết trong từng sắc màu mà thiên nhiên ban tặng: Sắc xanh mượt của lá, sắc hồng xác pháo của những cánh đào bích, đào bông  tự, sắc hồng phớt của những nụ đào phai, đào rừng... và len lỏi trong lòng mỗi người.
Chuyển đào vào chậu. Ảnh: Vũ Duy
Những ngày cuối năm, người của làng đào Nhật Tân dường như không ngủ bởi sự nhộn nhịp. Thú chơi hoa đào Nhật Tân không chỉ thực sự là niềm vui của lớp bình dân mà còn là niềm kiêu hãnh của người thượng lưu chốn đô thành. Đồng thời chính hoa đào đã làm nên một “thú chơi có văn hóa” trong những ngày cuối tháng Chạp khi nam phụ lão ấu, trai thanh gái lịch rủ nhau lên Nhật Tân dạo bước vườn đào, mua lấy một cành, chọn lấy một gốc sau khi đã thỏa thích chụp ảnh, ngắm hoa… Trong sự háo hức của du khách là xen lẫn niềm vui, sự phấn khởi của những nghệ nhân trồng đào, bởi "sản phẩm" công sức suốt một năm của họ đang được đền bù xứng đáng. Đào Nhật Tân đã không còn là một sản phẩm thuần túy vật chất, mà nó còn chuyển tải trong đó những giá trị tinh thần, chứa đựng trong nó một ý nghĩa văn hóa. Người trồng hoa đầu tư công sức và trí tuệ để uốn cành, tỉa lá, tạo dáng, tạo gốc… Người mua đào lượn đi lượn lại ngắm nghía kĩ càng, chắt lọc, chọn lựa cho riêng mình những cành đào ưng ý, đẹp mắt nhất.
Việc chọn đào của người Hà Nội cũng rất cầu kỳ, kỹ thuật chăm sóc rất cẩn thận, tỉ mỉ sao cho cành đào ra hoa đúng dịp Tết, trên cành có đào nụ và hoa rực đỏ tươi thắm mang đến sự may mắn, vui tươi và hạnh phúc trong năm mới theo phong tục cổ truyền dân tộc ngày xuân. Ra tận khu trồng đào của các hộ gia đình mới thấy được sự trau chuốt, tỉ mỉ trong quá trình chăm sóc đào cũng như tâm huyết của họ đối với nghề truyền thống này.
Một số cây đào đã sớm nở bởi thời tiết thay đổi thất thường. Ảnh: Vũ Duy
Anh Nguyễn Văn Phương chia sẻ: "15 năm trong nghề đã chứng kiến sự thăng trầm của cây đào, có lúc tôi tưởng Làng đào Nhật Tân không còn nữa, nhưng với sự đam mê và trách nhiệm thế hệ con cháu, làng chúng tôi quyết tâm giữ cho được cây đào".
Minh chứng cho điều này, anh chỉ dẫn chúng tôi xem gần nghìn cây đào trong vườn của anh với đủ loại. Anh còn giải thích thêm, theo các cụ gọi các loại đào là đào bông tự, đào ta, đào thế, đào bích. Nay để dễ hiểu hơn chúng tôi gọi với những cái tên gần gũi hơn và đều toát lên ý nghĩa của loại cây đó.
Đào có thể phân biệt: Đào bích có màu đỏ thẫm nhiều cánh xếp khít nhau, lá có màu lục đậm, nhiều cành, nhiều hoa. Đào phai, hoa có màu hồng nhạt, lá có màu xanh nhạt hơn so với đào bích, cây có nhiều hoa. Đào bạch, hoa màu trắng, ít hoa. Đào rừng là những loại cây gỗ lâu năm nguồn mua từ các tỉnh xa đem về ghép cành đào tạo ra những cây đào đồ sộ. Đào thông được trồng từ cây giống qua quá trình chăm sóc tạo ra những tán cây kiểu như cây thông. Đào bon sai thì cần có sự tỉ mỉ trong quá trình uốn và chăm sóc công phu ngay từ nhỏ. Và thật khó để chọn một cây đào cho riêng mình vì sự đa dạng, đẹp mắt của từng loại đào đó.
Du khách tham quan vườn đào. Ảnh: Vũ Duy
Có dịp trò chuyện với anh Đào Hồng Thanh- một người có kinh nghiệm lâu trồng đào, anh tâm sự: “ Phải mất không ít thời gian cây đào mới tạo được thế như vậy. Tuỳ vào từng kiểu dáng cành, dáng cây mà tạo, dáng cây càng phức tạp thì thời gian càng dài. Tuy vậy, những cành đào như thế này luôn có mức giá khá cao, từ 1-5 triệu đồng”. Nhìn khách hàng vào chọn đào, trong ánh mắt của người nghệ nhân này dấy lên một niềm vui tràn ngập, giữa lúc đất trời đang vào xuân song anh vẫn canh cánh nỗi lo thời tiết “nắng nhiều hoa chóng nở, rét quá lại khó ra hoa”. Quả thực cái nghề trồng đào phụ thuộc nhiều vào sự thay đổi thời tiết bởi chỉ cần qua một đêm, chỉ cần một trận gió to, một cơn mưa lớn hay một đợt sương muối thôi cũng đủ để khiến họ mất mùa. Và năm nay nông dân trồng đào vẫn phải đối mặt với phần lớn hoa đào đã nở sớm. Đồng thời vấn đề an ninh cho nhà vườn cũng vẫn làm cho người dân băn khoăn ?
Hoa đào là một “món ăn tinh thần” không thể thiếu đối với người dân miền Bắc trong những ngày tết đến. Đó không chỉ là đặc trưng của mùa xuân mà còn là quan niệm về sự sung túc, hạnh phúc của mỗi gia đình người Việt. Đặc biệt, khi hoa bắt đầu khoe sắc, các bạn trẻ, các đôi uyên ương vào chụp ảnh kỉ niệm rất nhiều, thể hiện một sự giao hòa giữa thiên nhiên và con người trong  khoảnh khắc vào xuân, ước mong một năm mới yên vui, lộc phước đầy nhà, lứa đôi hạnh phúc: “Ngày xuân chợt đến chốn này/ Hoa đào rực rỡ phủ đầy lối đi/ Má hồng e ấp xuân thì/ Thoáng nhìn tôi đã tình si ngỡ ngàng”.
Khách chơi hoa quý đào Nhật Tân không chỉ vì vẻ đẹp, sắc bền mà còn ở sự tồn tại lâu đời của một làng hoa. Tưởng rằng việc chuyển diện tích trồng đào ra ngoài bãi sẽ làm nhiều hộ dân tại phường Nhật Tân bỏ nghề nhưng hôm nay khi tận mắt chứng kiến cánh đồng đào bạt ngàn với hàng vạn gốc, ai cũng hiểu rằng nghề trồng đào đã ăn sâu vào huyết quản của người dân làng Nhật Tân và sẽ mãi trường tồn cùng với những thăng trầm lịch sử dân tộc.
Vũ Duy- Lê Trang

Có thể bạn quan tâm